Türkçe’de daha çok Oltu Taşı olarak bilinen taÅŸ; “Kara Kehribar”, ” Sengi- Musa” gibi adlarla da anılmakta, yabancı literatürde ise “Black Amber”, “Gagat”, “Jayet” , “Jet” ÅŸeklinde yer almaktadır. Oltu Taşı ÖzelliÄŸi ; ” Bir nevi metamorfizmaya uÄŸramış linyit”, “Bitümce zengin kompakt bir maden (mineral)”, “Nebat ziftinin karbonlaÅŸmasından ibaret mineral” ÅŸeklinde tanımlanmıştırÂ
Oltu Taşı Özelliği
Jeologlar tarafından oluÅŸumu farklı ÅŸekillerde tanımlanan Oltu taşı aslında yumuÅŸak bir linyit çeÅŸididir ve aÄŸaçlardaki reçinelerin kil ve linyit maddeleriyle karışmasıyla meydana gelmektedir. AraÅŸtırmacılar tarafından Oltu Taşının “fosilleÅŸmiÅŸ reçine”den yada “fosilleÅŸmiÅŸ aÄŸaç gövdeleri”nden oluÅŸtuÄŸu konusunda farklı görüşler ileri sürülmesine raÄŸmen; DoÄŸanay (1985) “yeryüzünde kömür olan her ortamda siyah kehribarın bulunmadığını, bu nedenle oltu taşının fosilleÅŸmiÅŸ reçineden oluÅŸtuÄŸu” görüşünü ileri sürmektedirÂ
Parlak (2001) eserinde, “Oltu Taşı ÖzelliÄŸiı; sedimanter oluÅŸumların ortaya çıkardığı bir çeÅŸit kömür olarak belirtmektedir. Neojen yaÅŸlı birimlerinden 70-80 cm kalınlığındaki bir marıngrozu tabakası içinde birkaç cm kalınlığında ve birkaç metre yatay uzunlukta mercek halindedir (Åžekil 4.1). Mercek damarları ÅŸiddetli tektonizmaya maruz kaldığından yer çatallanmış ve kırılmıştır. Maden çıkarmak için açılan galerilerde bitki ve aÄŸaç fosillerine rastlamak mümkündür” ÅŸeklinde ifadelere yer vermiÅŸtir.
Oltu Taşı Özelliği en dikkat çekici özelliği, yer kabuğundan çıkarıldığında yumuşak olması ve hava ile temas etmediği sürece bu yumuşaklığını muhafaza etmesidir. Bu özelliğinden dolayı taşın işlenmesi kolaydır. İşlendikçe hava ile temas ederek sertleşen ve kullanıldıkça parlayan bir madendir. Genellikle siyah, bazen koyu kahverengi, gri ve yeşilimsi renklerde bulunmaktadır (Şekil 4.2). Ateşe tutulduğunda alev çıkararak yanan ve geriye bir miktar kül bırakan Oltu Taşı, yanma esnasında aniden soğutulursa
 İşlenmemiş Oltu Taşı
Oltu taşının parlatılmış bir kesiti mikroskop altında incelendiğinde Linyit (Ground Messe), Kil plajları, Pirit taneleri ve Reçine emprenyasyonu (Oltu Taşı) gözlemlenmektedir (Zengin 1956, Parlak 2001).
Oltu Taşı’nın cevher mikroskobunda yapılmış olan kimyasal analizine göre; % 77,9 karbon içerdiÄŸi ve kalori deÄŸerinin 8064 kCal /kg olduÄŸu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Oltu Taşı linyit kömüründen çok taÅŸ kömürüne benzemektedir. Çünkü linyit kömürünün ortalama kalori miktarı 6000 kCal/kg olduÄŸu halde, taÅŸ kömürü 8200 kCal/kg’a kadar ulaÅŸmaktadır (Zengin 1956, Özav 1996, Parlak 1989).
Â
Türkçe’de daha çok Oltu Taşı olarak bilinen taÅŸ; “Kara Kehribar”, ” Sengi- Musa” gibi adlarla da anılmakta, yabancı literatürde ise “Black Amber”, “Gagat”, “Jayet” , “Jet” ÅŸeklinde yer almaktadır. Oltu Taşı ÖzelliÄŸi ; ” Bir nevi metamorfizmaya uÄŸramış linyit”, “Bitümce zengin kompakt bir maden (mineral)”, “Nebat ziftinin karbonlaÅŸmasından ibaret mineral” ÅŸeklinde tanımlanmıştırÂ
Oltu Taşı Özelliği
Jeologlar tarafından oluÅŸumu farklı ÅŸekillerde tanımlanan Oltu taşı aslında yumuÅŸak bir linyit çeÅŸididir ve aÄŸaçlardaki reçinelerin kil ve linyit maddeleriyle karışmasıyla meydana gelmektedir. AraÅŸtırmacılar tarafından Oltu Taşının “fosilleÅŸmiÅŸ reçine”den yada “fosilleÅŸmiÅŸ aÄŸaç gövdeleri”nden oluÅŸtuÄŸu konusunda farklı görüşler ileri sürülmesine raÄŸmen; DoÄŸanay (1985) “yeryüzünde kömür olan her ortamda siyah kehribarın bulunmadığını, bu nedenle oltu taşının fosilleÅŸmiÅŸ reçineden oluÅŸtuÄŸu” görüşünü ileri sürmektedirÂ
Parlak (2001) eserinde, “Oltu Taşı ÖzelliÄŸiı; sedimanter oluÅŸumların ortaya çıkardığı bir çeÅŸit kömür olarak belirtmektedir. Neojen yaÅŸlı birimlerinden 70-80 cm kalınlığındaki bir marıngrozu tabakası içinde birkaç cm kalınlığında ve birkaç metre yatay uzunlukta mercek halindedir (Åžekil 4.1). Mercek damarları ÅŸiddetli tektonizmaya maruz kaldığından yer çatallanmış ve kırılmıştır. Maden çıkarmak için açılan galerilerde bitki ve aÄŸaç fosillerine rastlamak mümkündür” ÅŸeklinde ifadelere yer vermiÅŸtir.
Oltu Taşı Özelliği en dikkat çekici özelliği, yer kabuğundan çıkarıldığında yumuşak olması ve hava ile temas etmediği sürece bu yumuşaklığını muhafaza etmesidir. Bu özelliğinden dolayı taşın işlenmesi kolaydır. İşlendikçe hava ile temas ederek sertleşen ve kullanıldıkça parlayan bir madendir. Genellikle siyah, bazen koyu kahverengi, gri ve yeşilimsi renklerde bulunmaktadır (Şekil 4.2). Ateşe tutulduğunda alev çıkararak yanan ve geriye bir miktar kül bırakan Oltu Taşı, yanma esnasında aniden soğutulursa
 İşlenmemiş Oltu Taşı
Oltu taşının parlatılmış bir kesiti mikroskop altında incelendiğinde Linyit (Ground Messe), Kil plajları, Pirit taneleri ve Reçine emprenyasyonu (Oltu Taşı) gözlemlenmektedir (Zengin 1956, Parlak 2001).
Oltu Taşı’nın cevher mikroskobunda yapılmış olan kimyasal analizine göre; % 77,9 karbon içerdiÄŸi ve kalori deÄŸerinin 8064 kCal /kg olduÄŸu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Oltu Taşı linyit kömüründen çok taÅŸ kömürüne benzemektedir. Çünkü linyit kömürünün ortalama kalori miktarı 6000 kCal/kg olduÄŸu halde, taÅŸ kömürü 8200 kCal/kg’a kadar ulaÅŸmaktadır (Zengin 1956, Özav 1996, Parlak 1989).
Â
