“Tuhfe-i Murâdf’den öğrenildiÄŸine göre beyaz olan inciler birinci çeÅŸittir ve dört gruba ayrılır. Necm, birinci grubun incisidir. Yıldız gibi beyaz, parlak, ÅŸeffaf ve yuvarlaktır. Kusuru olmaz. Bütün incilerin güzidesi ve halisi budur. Ağırlığı yarım dirheme eriÅŸir. Şîr-bâm, ikinci grubun incisidir. Süt gibi ak, parlak ve temizdir. Fiyatı gereÄŸince raÄŸbet görür. HuÅŸk-âb, üçüncü grubun incisidir. Beyaz bir incidir ki içinde hiç parlaklık, tazelik ve canlılık yoktur. Fiyatı gereÄŸince raÄŸbet görmez. Cassî, dördüncü grubun incisidir. Kireç gibi ak ve susuzdur. Son derece kötü ve iÅŸe yaramazdır. Tibnî, ikinci çeÅŸit incidir. Rengi saman rengine benzer, yani renginde az sarılık bulunur. Yeterince sulu ve parlak olduÄŸu için cevherîler bu inciye çok raÄŸbet edermiÅŸ. Verdî, üçüncü çeÅŸit incidir. Gül rengine benzer, sarı ile kırmızıdan meydana gelmiÅŸtir. Bu da sulu ve parlak olduÄŸu için cevherîler tarafından talep edilir ve raÄŸbet görürmüş. Rasâsî, dördüncü çeÅŸittir. Kalay rengine benzer. Buna da herkes raÄŸbet edermiÅŸ. Sîm-abî ve zîbakî, beÅŸinci çeÅŸittir. Renkte, suda ve letafette bir damla cıvaya benzer ve bu da parlak olduÄŸu için cevherîlerce tercih edilirmiÅŸ. Tâvusî, altıncı çeÅŸittir. Tâvus rengine benzer, ak ile yeÅŸilden oluÅŸmuÅŸtur. Bakana içinde gökkuÅŸağına benzer nesneler görünür. Parlak, ÅŸeffaf ve hiç kusuru olmayan, iyi cins bir inci çeÅŸidi olduÄŸu için talep edilirmiÅŸ; fakat suyu kalıcı olmazmış. Fukâ’î, yedinci çeÅŸittir. Rengi fukâ’ gibi kızıl ve donuktur. Bu çeÅŸit incinin suyu ve diÄŸer sıfatları her ne kadar yerinde olsa da cevherîler tarafından raÄŸbet edilmezmiÅŸ. Åžem’î, sekizinci çeÅŸittir. Rengi mum rengi gibi yeÅŸil ile sarıdan meydana gelmiÅŸtir. Bu incinin ne zaman ki suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olur, o vakit herkes talep edermiÅŸ. Remâdî, dokuzuncu çeÅŸittir. Rengi beyaz gül rengine benzer. Suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olursa tercih edilirmiÅŸ. ‘Adesî, onuncu çeÅŸittir. Rengi mercimek kabının rengine benzer. Bunun da suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olursa alıcı bulurmuÅŸ. Zeytûnî, on birinci çeÅŸittir. Rengi zeytin rengine benzer. Nuhâsî, on ikinci çeÅŸittir. Rengi bakır rengine benzer. Bu zeytûnînin, nuhâsînin ve cassînin en iyisinde ve parlağında hayır ve fayda yoktur, iÅŸe yaramazlar72.
Şirvânî, age, s. 77-101.
“Tuhfe-i Murâdf’den öğrenildiÄŸine göre beyaz olan inciler birinci çeÅŸittir ve dört gruba ayrılır. Necm, birinci grubun incisidir. Yıldız gibi beyaz, parlak, ÅŸeffaf ve yuvarlaktır. Kusuru olmaz. Bütün incilerin güzidesi ve halisi budur. Ağırlığı yarım dirheme eriÅŸir. Şîr-bâm, ikinci grubun incisidir. Süt gibi ak, parlak ve temizdir. Fiyatı gereÄŸince raÄŸbet görür. HuÅŸk-âb, üçüncü grubun incisidir. Beyaz bir incidir ki içinde hiç parlaklık, tazelik ve canlılık yoktur. Fiyatı gereÄŸince raÄŸbet görmez. Cassî, dördüncü grubun incisidir. Kireç gibi ak ve susuzdur. Son derece kötü ve iÅŸe yaramazdır. Tibnî, ikinci çeÅŸit incidir. Rengi saman rengine benzer, yani renginde az sarılık bulunur. Yeterince sulu ve parlak olduÄŸu için cevherîler bu inciye çok raÄŸbet edermiÅŸ. Verdî, üçüncü çeÅŸit incidir. Gül rengine benzer, sarı ile kırmızıdan meydana gelmiÅŸtir. Bu da sulu ve parlak olduÄŸu için cevherîler tarafından talep edilir ve raÄŸbet görürmüş. Rasâsî, dördüncü çeÅŸittir. Kalay rengine benzer. Buna da herkes raÄŸbet edermiÅŸ. Sîm-abî ve zîbakî, beÅŸinci çeÅŸittir. Renkte, suda ve letafette bir damla cıvaya benzer ve bu da parlak olduÄŸu için cevherîlerce tercih edilirmiÅŸ. Tâvusî, altıncı çeÅŸittir. Tâvus rengine benzer, ak ile yeÅŸilden oluÅŸmuÅŸtur. Bakana içinde gökkuÅŸağına benzer nesneler görünür. Parlak, ÅŸeffaf ve hiç kusuru olmayan, iyi cins bir inci çeÅŸidi olduÄŸu için talep edilirmiÅŸ; fakat suyu kalıcı olmazmış. Fukâ’î, yedinci çeÅŸittir. Rengi fukâ’ gibi kızıl ve donuktur. Bu çeÅŸit incinin suyu ve diÄŸer sıfatları her ne kadar yerinde olsa da cevherîler tarafından raÄŸbet edilmezmiÅŸ. Åžem’î, sekizinci çeÅŸittir. Rengi mum rengi gibi yeÅŸil ile sarıdan meydana gelmiÅŸtir. Bu incinin ne zaman ki suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olur, o vakit herkes talep edermiÅŸ. Remâdî, dokuzuncu çeÅŸittir. Rengi beyaz gül rengine benzer. Suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olursa tercih edilirmiÅŸ. ‘Adesî, onuncu çeÅŸittir. Rengi mercimek kabının rengine benzer. Bunun da suyu ve diÄŸer sıfatları yerinde olursa alıcı bulurmuÅŸ. Zeytûnî, on birinci çeÅŸittir. Rengi zeytin rengine benzer. Nuhâsî, on ikinci çeÅŸittir. Rengi bakır rengine benzer. Bu zeytûnînin, nuhâsînin ve cassînin en iyisinde ve parlağında hayır ve fayda yoktur, iÅŸe yaramazlar72.
Şirvânî, age, s. 77-101.
