Şifalı Taşlar Bodrum, tarih boyunca değişik medeniyetler tarafından özellikle anıtlarda ve görkemli yapılarda kullanılmıştır. Günümüzde zemin döşemelerinde (%40), iç ve dış kaplamada (%27), anıt yapılarda ve mezarcılıkta (%13), süs eşyası yapımında (%8) ve diğer alanlarda (%12) kullanılmaktadır. Turistik tesislerin çevre düzenlemesinde,
Şifalı Taşlar Bodrum
ÅŸehirlerde peyzaj mimaride, anıt ve süslemecilikte kullanılmaktadır. Esas olarak yapılarda, iç dekorasyonda, heykelcilikte, masa-sehpa üstünde ve çeÅŸitli süs eÅŸyalarının yapımında kullanılan Åžifalı TaÅŸlar Bodrum, günümüzde mermer küvet, mermer lavabo, mermer mutfak tezgâhı gibi bina aksesuarları olarak da yaygınlaÅŸmaktadır. DoÄŸal Åžifalı TaÅŸlar Bodrumda uygulanan ilk iÅŸlem kesme iÅŸlemidir. Mermer ve doÄŸal taÅŸ bloklan, iÅŸleme tesislerinde çeÅŸitli kalınlıklarda plaka olarak kesilir. Bazı Åžifalı TaÅŸlar Bodrum bu ÅŸekilde yani ilk kesilmiÅŸ hali ile kullanılır. Taşın düzgün plaka yüzeyleri, henüz hiçbir iÅŸleme tabi tutulmadığı için buralarda dairesel testere kesme izlerine rastlanır. Bu ÅŸekilde kesilmiÅŸ plakalara “ham plaka” adı verilir. Mermer yüzeylerine uygulanacak tüm iÅŸlemler bu plaka yüzeylerine uygulanır ve testere izleri bu iÅŸlemler sonucunda kaybolur (Çelik ve KavuÅŸan, 2002).DoÄŸal taÅŸlar sahip olduÄŸu estetik özellikleri en iyi ön plana çıkaran yöntem parlatma-cilalama olduÄŸundan, yüzey iÅŸleme yöntemlerinden en çok uygulananı da bu yöntem olmuÅŸtur. Parlatma iÅŸlemi, farklı bileÅŸim ve sertlikteki aÅŸmdmcılar ile kimyasal eriticilerin amacına uygun bir ÅŸekilde sıralı ve ortak kullanımı sonucunda saÄŸlanmaktadır. Parlatma iÅŸlemi, gittikçe azalan büyüklüğe sahip aşındmcı tanelerin mermer yüzeylerinden malzeme uzaklaÅŸtırması ve bunun sonucunda mermer yüzeylerinin pürüzsüzleÅŸtirilmesi ve ışığı yansıtır hale getirilmesi prensibine dayanır. Dolayısıyla yapılan iÅŸlem bir kontrollü aşındırma iÅŸlemidir (Acar, 2004).
Dekoratif amaçlı kullanılan Åžifalı TaÅŸlar Bodrum’da aranılan önemli özelliklerden biri cila kalitesi, yani parlaklığıdır. Cila kalitesi, doÄŸal taşın kimyasal ve mineralojik bileÅŸimine, fiziksel ve mekanik özelliklerine baÄŸlı olduÄŸu gibi, doÄŸal taÅŸ iÅŸleme tesislerinde gerçekleÅŸtirilen aşındırma ve parlatma iÅŸlemlerinin doÄŸru bir ÅŸekilde yapılmasına da baÄŸlıdır. Genel olarak bakıldığında doÄŸal taÅŸ aşındırma ve parlatma-cilalama mekanizmasında etkili olan parametreler üç ana grupta toplanabilir (Kulaksız, 2007).
> Kullanılan güç kaynağı ve hareket mekanizmaları
> Aşındırıcı ürün ile ilgili faktörler
> Aşındırılan malzeme ile ilgili faktörler
Cilalama işleminde, silim hattı ve cila hattı adı verilen makineler kullanılırken,
iyi bir cilalama işlemi 16 kafalı cilalama makinesi ile yapılır. Kalibresi yapılan doğal
taş sırasıyla, 40-60-80-120- 180-220-320-400-600-800-ek abrasifler (ekstralar) diye devam eden Şifalı Taşlar Bodruma uygulanan farklı yüzey işleme teknikleri; bu kayaçlann kullanım yeri, parlaklık, cila alma ve kaymazlık özelliklerini direkt olarak etkilenmektedir. Şifalı Taşlar Bodruma estetik görünüm sağlamak ve yürüme ortamlarında yayaların kaymalarından kaynaklanan kazaları önlemek için yüzey işleme tekniklerinin uygulandığına dikkat çeken bir diğer araştırmacı (Sanışık vd., 2003(a)).
Şifalı Taşlar Bodrum
Şifalı Taşlar Bodrumda tane boyutu çok önemli bir özelliktir. Şifalı Taşlar Bodrumın tane boyutu; kayaç dayanımı, kullanım yeri, parlaklık, cila alma ve kaymazlık özelliklerini direkt olarak etkileyen bir özelliktir (Sanışık vd., 2003(b)).
Bowman 2004’de yaptığı çalışmada, yüzey kaplamalannm uygulanmasında, derzlerin de kaymayı önleyici özellik gösterdiğini yazmıştır. Bu sonuca rağmen zemin kaplama malzemelerinde (seramik/doğal taş) mümkün olan minimum potansiyel kayma ölçümleri alınır. Çünkü kayma olayının incelenmesinde yüzeydeki kirleticiler (su, yağ, toz, katı malzemeler vs.) de dikkate alınmalıdır.
Kayma sonucu oluşan kazalann sebeplerini araştırmak için yapılan çalışmalarda, kaymanın yüzey ile ayakkabı arasındaki etkileşimden kaynaklandığı gözlenmiştir.
Ayakkabı ile zemin kaplama yüzeyi arasındaki kayma direncinin, sürtünme katsayısı şeklinde ölçülmesi, kayma ve düşme sonucu oluşan kazaları önlemede bu katsayının önemli bir faktör haline getirmiştir (Kim, 2004).
Çıplak ayak ve ayakkabı kayma güvenliğinin analiz edildiği ortamlar özellikle, nem ile sıklıkla etkileşen iç mekânlardır (mutfak, yemek hazırlama alanları, çamaşırhane, WC ve kuruluğu değişen diğer alanlar). Bu alanda kayma ihtimali yüksek olmaktadır. Bu mekânlarda özellikle sabun artıklan, mutfak yağlan ve gıda maddesi gibi kirleticilerin diğer kirleticilerle temasta bulunduğu yerler, kayma riskinin en fazla olduğu yerlerdir. Örneğin havuzlarda kullanılan doğal taş plakalannm yüzeyleri, havuz tuzlarından, şampuan artıklanndan ve vücut yağlarından etkilenmektedir. Bunun sonucu olarak da, havuz etrafında kayma sonucu düşmelere neden oldukları ifade edilmektedir (Gürcan, 2006).
Kaymayı engellemek için Şifalı Taşlar Bodruma yüzey işleme teknikleri uygulanarak Şifalı Taşlar Bodrumın yüzey pürüzlülüğü artırılmaktadır. Şifalı Taşlar Bodrumın yaya bölgelerinde, yayaların kaymasından kaynaklanan kazaları önlemek için farklı yüzey işlemlerinin uygulanması gerektiği vurgulamıştır (Engin İ.C., 2007).
Sanışık A., Akdaş H., Sarıışık G., Coşkun G.,2010’da, yaptıkları bir çalışmada, son yıllarda özellikle zemin kaplama tasarımlarında, kayma direncinin önem verilmesi gereken bir konu olduğunu belirtilmişlerdir.
Bodrum Doğal Taş Takı
Kai Way Li vd.,2010’da yaptıkları zemin kaplamalarında pürüzlük deneyleri ile kayganlık analizleri 20 erkek ve 20 bayan test personeli kullanılarak yapılmıştır. Yapılan çalışmada bayanların, erkek test personeline göre yürüme anında hislerinin daha yüksek seviyede olması, bayanlara ait kayma açılarının daha yüksek ölçülmesine neden olduğu görülmüştür. Bu testlerde bayanların ayak içi ve parmak ucu hissiyatının, erkeklere göre daha yüksek olduğu belirtilmiştir.
Şifalı Taşlar Bodrumın pratikteki uygulamalarında, özellikle çok gözenekli taşlar kir tutmaları sebebiyle tercih edilmezler. Ancak Şifalı Taşlar Bodrumın gözenekli yapısı, Şifalı Taşlar Bodrumın kayma direncini değiştirmektedir. Bu nedenle yüzey kaplamada kullanılan gözenekli Şifalı Taşlar Bodrum, ıslak yüzeylerdeki potansiyel kayma riskini azaltabilecek yapıdadır (Anonim, 2).
Kayma direnci, zemin kaplamalarında yaya hareket güvenliği için en önemli bir faktördür. Kayma riski olan genel kullanım alanları sıralanırsa bunlar; tren istasyonları, alışveriş merkezleri, galeri ve sergi salonları gibi mekânlar akla gelir. Buralarda kullanılan kaplama taşı, temizlendiği zaman bu yüzeyler kuru zannedilebilir. Ancak; kirlilik ve dışarıdaki trafik nemi, bazı alanlardaki yüzey parlaklığım etkileyebilir ve bu alanlarda insanların kaymasına neden olacak ortamlar oluşturarak kazalara neden olabilir (Anonim, 3).
Şifalı Taşlar Bodrum, tarih boyunca değişik medeniyetler tarafından özellikle anıtlarda ve görkemli yapılarda kullanılmıştır. Günümüzde zemin döşemelerinde (%40), iç ve dış kaplamada (%27), anıt yapılarda ve mezarcılıkta (%13), süs eşyası yapımında (%8) ve diğer alanlarda (%12) kullanılmaktadır. Turistik tesislerin çevre düzenlemesinde,
Şifalı Taşlar Bodrum
ÅŸehirlerde peyzaj mimaride, anıt ve süslemecilikte kullanılmaktadır. Esas olarak yapılarda, iç dekorasyonda, heykelcilikte, masa-sehpa üstünde ve çeÅŸitli süs eÅŸyalarının yapımında kullanılan Åžifalı TaÅŸlar Bodrum, günümüzde mermer küvet, mermer lavabo, mermer mutfak tezgâhı gibi bina aksesuarları olarak da yaygınlaÅŸmaktadır. DoÄŸal Åžifalı TaÅŸlar Bodrumda uygulanan ilk iÅŸlem kesme iÅŸlemidir. Mermer ve doÄŸal taÅŸ bloklan, iÅŸleme tesislerinde çeÅŸitli kalınlıklarda plaka olarak kesilir. Bazı Åžifalı TaÅŸlar Bodrum bu ÅŸekilde yani ilk kesilmiÅŸ hali ile kullanılır. Taşın düzgün plaka yüzeyleri, henüz hiçbir iÅŸleme tabi tutulmadığı için buralarda dairesel testere kesme izlerine rastlanır. Bu ÅŸekilde kesilmiÅŸ plakalara “ham plaka” adı verilir. Mermer yüzeylerine uygulanacak tüm iÅŸlemler bu plaka yüzeylerine uygulanır ve testere izleri bu iÅŸlemler sonucunda kaybolur (Çelik ve KavuÅŸan, 2002).DoÄŸal taÅŸlar sahip olduÄŸu estetik özellikleri en iyi ön plana çıkaran yöntem parlatma-cilalama olduÄŸundan, yüzey iÅŸleme yöntemlerinden en çok uygulananı da bu yöntem olmuÅŸtur. Parlatma iÅŸlemi, farklı bileÅŸim ve sertlikteki aÅŸmdmcılar ile kimyasal eriticilerin amacına uygun bir ÅŸekilde sıralı ve ortak kullanımı sonucunda saÄŸlanmaktadır. Parlatma iÅŸlemi, gittikçe azalan büyüklüğe sahip aşındmcı tanelerin mermer yüzeylerinden malzeme uzaklaÅŸtırması ve bunun sonucunda mermer yüzeylerinin pürüzsüzleÅŸtirilmesi ve ışığı yansıtır hale getirilmesi prensibine dayanır. Dolayısıyla yapılan iÅŸlem bir kontrollü aşındırma iÅŸlemidir (Acar, 2004).
Dekoratif amaçlı kullanılan Åžifalı TaÅŸlar Bodrum’da aranılan önemli özelliklerden biri cila kalitesi, yani parlaklığıdır. Cila kalitesi, doÄŸal taşın kimyasal ve mineralojik bileÅŸimine, fiziksel ve mekanik özelliklerine baÄŸlı olduÄŸu gibi, doÄŸal taÅŸ iÅŸleme tesislerinde gerçekleÅŸtirilen aşındırma ve parlatma iÅŸlemlerinin doÄŸru bir ÅŸekilde yapılmasına da baÄŸlıdır. Genel olarak bakıldığında doÄŸal taÅŸ aşındırma ve parlatma-cilalama mekanizmasında etkili olan parametreler üç ana grupta toplanabilir (Kulaksız, 2007).
> Kullanılan güç kaynağı ve hareket mekanizmaları
> Aşındırıcı ürün ile ilgili faktörler
> Aşındırılan malzeme ile ilgili faktörler
Cilalama işleminde, silim hattı ve cila hattı adı verilen makineler kullanılırken,
iyi bir cilalama işlemi 16 kafalı cilalama makinesi ile yapılır. Kalibresi yapılan doğal
taş sırasıyla, 40-60-80-120- 180-220-320-400-600-800-ek abrasifler (ekstralar) diye devam eden Şifalı Taşlar Bodruma uygulanan farklı yüzey işleme teknikleri; bu kayaçlann kullanım yeri, parlaklık, cila alma ve kaymazlık özelliklerini direkt olarak etkilenmektedir. Şifalı Taşlar Bodruma estetik görünüm sağlamak ve yürüme ortamlarında yayaların kaymalarından kaynaklanan kazaları önlemek için yüzey işleme tekniklerinin uygulandığına dikkat çeken bir diğer araştırmacı (Sanışık vd., 2003(a)).
Şifalı Taşlar Bodrum
Şifalı Taşlar Bodrumda tane boyutu çok önemli bir özelliktir. Şifalı Taşlar Bodrumın tane boyutu; kayaç dayanımı, kullanım yeri, parlaklık, cila alma ve kaymazlık özelliklerini direkt olarak etkileyen bir özelliktir (Sanışık vd., 2003(b)).
Bowman 2004’de yaptığı çalışmada, yüzey kaplamalannm uygulanmasında, derzlerin de kaymayı önleyici özellik gösterdiğini yazmıştır. Bu sonuca rağmen zemin kaplama malzemelerinde (seramik/doğal taş) mümkün olan minimum potansiyel kayma ölçümleri alınır. Çünkü kayma olayının incelenmesinde yüzeydeki kirleticiler (su, yağ, toz, katı malzemeler vs.) de dikkate alınmalıdır.
Kayma sonucu oluşan kazalann sebeplerini araştırmak için yapılan çalışmalarda, kaymanın yüzey ile ayakkabı arasındaki etkileşimden kaynaklandığı gözlenmiştir.
Ayakkabı ile zemin kaplama yüzeyi arasındaki kayma direncinin, sürtünme katsayısı şeklinde ölçülmesi, kayma ve düşme sonucu oluşan kazaları önlemede bu katsayının önemli bir faktör haline getirmiştir (Kim, 2004).
Çıplak ayak ve ayakkabı kayma güvenliğinin analiz edildiği ortamlar özellikle, nem ile sıklıkla etkileşen iç mekânlardır (mutfak, yemek hazırlama alanları, çamaşırhane, WC ve kuruluğu değişen diğer alanlar). Bu alanda kayma ihtimali yüksek olmaktadır. Bu mekânlarda özellikle sabun artıklan, mutfak yağlan ve gıda maddesi gibi kirleticilerin diğer kirleticilerle temasta bulunduğu yerler, kayma riskinin en fazla olduğu yerlerdir. Örneğin havuzlarda kullanılan doğal taş plakalannm yüzeyleri, havuz tuzlarından, şampuan artıklanndan ve vücut yağlarından etkilenmektedir. Bunun sonucu olarak da, havuz etrafında kayma sonucu düşmelere neden oldukları ifade edilmektedir (Gürcan, 2006).
Kaymayı engellemek için Şifalı Taşlar Bodruma yüzey işleme teknikleri uygulanarak Şifalı Taşlar Bodrumın yüzey pürüzlülüğü artırılmaktadır. Şifalı Taşlar Bodrumın yaya bölgelerinde, yayaların kaymasından kaynaklanan kazaları önlemek için farklı yüzey işlemlerinin uygulanması gerektiği vurgulamıştır (Engin İ.C., 2007).
Sanışık A., Akdaş H., Sarıışık G., Coşkun G.,2010’da, yaptıkları bir çalışmada, son yıllarda özellikle zemin kaplama tasarımlarında, kayma direncinin önem verilmesi gereken bir konu olduğunu belirtilmişlerdir.
Bodrum Doğal Taş Takı
Kai Way Li vd.,2010’da yaptıkları zemin kaplamalarında pürüzlük deneyleri ile kayganlık analizleri 20 erkek ve 20 bayan test personeli kullanılarak yapılmıştır. Yapılan çalışmada bayanların, erkek test personeline göre yürüme anında hislerinin daha yüksek seviyede olması, bayanlara ait kayma açılarının daha yüksek ölçülmesine neden olduğu görülmüştür. Bu testlerde bayanların ayak içi ve parmak ucu hissiyatının, erkeklere göre daha yüksek olduğu belirtilmiştir.
Şifalı Taşlar Bodrumın pratikteki uygulamalarında, özellikle çok gözenekli taşlar kir tutmaları sebebiyle tercih edilmezler. Ancak Şifalı Taşlar Bodrumın gözenekli yapısı, Şifalı Taşlar Bodrumın kayma direncini değiştirmektedir. Bu nedenle yüzey kaplamada kullanılan gözenekli Şifalı Taşlar Bodrum, ıslak yüzeylerdeki potansiyel kayma riskini azaltabilecek yapıdadır (Anonim, 2).
Kayma direnci, zemin kaplamalarında yaya hareket güvenliği için en önemli bir faktördür. Kayma riski olan genel kullanım alanları sıralanırsa bunlar; tren istasyonları, alışveriş merkezleri, galeri ve sergi salonları gibi mekânlar akla gelir. Buralarda kullanılan kaplama taşı, temizlendiği zaman bu yüzeyler kuru zannedilebilir. Ancak; kirlilik ve dışarıdaki trafik nemi, bazı alanlardaki yüzey parlaklığım etkileyebilir ve bu alanlarda insanların kaymasına neden olacak ortamlar oluşturarak kazalara neden olabilir (Anonim, 3).
