Nilüfer Doğal taşlar, başta yapı malzemesi amaçlı olmak üzere, çeşitli şekillerdekullanılmış ve bunun sonucu olarak mermer sektörü önemli bir sanayi dalıhaline gelmiştir. Ülkemizde, doğal yapı malzemeleri, ekonomik olması ve kolay elde edilmelerinden dolayı inşaat sektöründe (kaplamalarda, duvarlarda,kaldırımlarda, döşemelerde vb.) değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Binalarda
ısı yalıtımı, mevsim şartlarına göre binaları ısıtmak veya soğutmak için sağlanansoğuk ya da sıcak havanın dışarıya kaçmasını önleyerek, ısı ekonomisi ve termal
konfor sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Bundan dolayı ısı yalıtımında anaamaç; kış aylarında ve yaz aylarında ortam ısısının dışarıya kaçmasını yavaşlatarak, ısıtma ve soğutma enerjisi tüketimini azaltmaktır. Burada önemliolan husus, ısı yalıtımı amacıyla kullanılacak olan malzemenin ısı yalıtımını neölçüde sağlayabildiği ve uzun süreli kullanımına karşılık dayanıklılığınıntespitinin yapılmasıdır. Zamanla kaplama taşı olarak kullanılan malzemeler,çevre şartlarının da etkisiyle başlangıçta sahip oldukları özelliklerinikaybetmektedirler.
İklim şartlarındaki değişimlerin Bursa doğal taşların yapısını ve dayanımını etkilediği bilinen bir gerçektir.Kayaçların ısı iletkenlik katsayıları, kayaçtan kayaca belirgin olarak farklı değerler göstermektedir. Bu farklılıklara ek olarak özellikle derin maden ocaklarında, kayaçlar üzerine etki eden basınçların da ısı iletkenlik katsayısını artıracağı dikkate alınırsa, bu konu daha da büyük önem taşımaktadır. Isıiletkenlik katsayısının tespiti, derin maden işletmeciliği açısından büyük önemtaşımakla birlikte, ayrıca yeraltı ısı depolanması, jeotermal enerji aranması ve üretimi ile nükleer atıkların yeraltında depolanması gibi konularda da önemkazanmaktadır.
Ülkemizde Nilüfer Bursa doğal taş üretiminin en son basamağı olan sınıflandırma ve kalite kontrol işlemleri, seleksiyon işçileri tarafından yapılmaktadır. Üretimin en önemli basamaklarından biri olan bu işlemler, farklı seleksiyon işçileri tarafından farklı görsel değerlendirilmeler ile yapılmaktadır. Böyle bir durumda da objektif bir sınıflandırmadan bahsetmek mümkün değildir. Doğal taş üreticisi firmalar da üretmiş oldukları ürünlerin büyük çoğunluğunu yurt dışına ihraç etmektedir. İhraç edilen ürünlerde sınıflandırma hatalarının olması, ürün siparişlerini ve değerlerini düşürmektedir. Hatta ürün iadesi, müşteri ve itibar kaybı olmaktadır. doğal taşların bursada sınıflandırılması için seleksiyon işçileri yerine görüntü işleme algoritmaları ile çalışan bir makine görme sistemi tasarımı gerçekleştirilmiştir. Doğal Taş ile Tasarlanan takılar endüstriyel kamera, LED aydınlatma, yürüyen bant, endüstriyel bilgisayar, kontrol paneli, soğutma ünitesi bulunmaktadır.
Mevcut sistemin otomatik çalışması için MATLAB ortamında yazılımlar geliÅŸtirilmiÅŸtir. . Çıkartılan bu özniteliklerin hepsi ayırt edici deÄŸildir. Hatta bazıları sınıflandırma baÅŸarısını düşürmektedirler. Ayırt edici öznitelikleri belirlemek için Fisher ölçütü, Pearson katsayıları, Dilsel Kuvvetli ve Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcısı kullanılmıştır. Seçilen öznitelikler, Bayes ve Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcı ile sınıflandırılmıştır. Yapılan testler sonucunda hem öznitelik seçiminde, hem de sınıflandırmada Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcının en iyi sonucu verdiÄŸi görülmüştür. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda, Burdur Bucak yöresine ait 45×45 cm2 boyutlarındaki beÅŸ ayrı sınıfa ait toplam 100 adet traverten taÅŸ plaka, %94 baÅŸarı oranıyla sınıflandırılmıştır. Bir taşın resminin alınarak sınıflandırılması ortalama üç saniye içerisinde gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Tasarlanan sistem, bu sonuçlar ile sanayi ortamında gerçek zamanlı çalışabilecek niteliktedir.
Trakit volkanik kökenli bir kayaçtır. Günümüzde andezit ve riyolit diye adlandırılan kayalar geçmişte trakit olarak isimlendirilmiştir. Trakit bol olmasına rağmen az bilinmektedir. İnce taneli ve genelde gri, beyaz, pembe, sarımsı ve açık tonlarda görülmektedir. Kaba bir yüzeye sahip, volkanik kayalar arasında bulunan feldspatça zengin kayaç türüdür. Ülkemizde, doğal taş yapı malzemeleri, ekonomik olması ve kolay elde edilmelerinden dolayı inşaat sektöründe (kaplamalarda, duvarlarda, kaldırımlarda, döşemelerde vb.) değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Trakit çok eski dönemlerden bu yana dini mimaride, mezar taşlarında, inşaat ve çevre düzenlemelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde trakit jeolojik ismiyle bilinmesinin haricinde yöresel isimlerle farklı şekillerde adlandırılmıştır. Isparta bölgesinde volkanik oluşumlardan dolayı oluşan doğal taşlar bulunmaktadır. Oluşan doğal taşlar çok safhalı bir patlama ve püskürmeyle gelişmiştir. Aynı volkanizmaya bağlı farklı mineraloji doku ve renkte volkanik kayaç toplulukları ile kayaçlar oluşmuştur. Bu bölgede trakit- traki-andezit ve andezit oluşumları yoğun görülmektedir.
Isparta çevresinde bulunan trakitler ve traki-andezitler yöre halkı tarafından yüzyıllardır yapıtaşı olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda, kaliteli hammadde rezervlerinin hızla tükenmekte olması geleneksel seramik üretimine yönelik olarak; ekonomik, sanatsal ve çevresel faktörlerin dikkate alındığı alternatif hammadde arayışlarını ön plana çıkarmıştır. Türkiye’nin çeÅŸitli bölgelerinde yer alan hammadde kaynaklarının seramik çamur, sır ve astar gibi farklı bünyelerde deÄŸerlendirilmesi ile ilgili olarak çok sayıda araÅŸtırma yapılmaktadır. Isparta ili, Gönen ilçesinden temin edilen ve toplam alkali oksit oranı % 11,14 olan trakitin, yarı yaÅŸ ve yaÅŸ yöntemlerle ÅŸekillendirilebilen, 1120, 1160, 1180 oC’ler deki piÅŸirim sonrası açık beyazımsı krem renginden, açık sarı, kum beji, açık kahverengi, terakota ve koyu kızıl kahverengi tonları arasında deÄŸiÅŸen bünyelerin sonuçları ve sanatsal çalışmalarda kullanabilirliÄŸi araÅŸtırılmıştır. Birinci bölümde doÄŸal taÅŸlar ve insan baÅŸlığı ile doÄŸal taÅŸların insan yaÅŸamında ne kadar önemli olduÄŸu, yaÅŸamda nerelerde kullanıldığı ve tarihi eserlerde doÄŸal taÅŸ kullanımı ile bu eserlerin günümüze kadar ulaÅŸabilen örnekleri anlatılmaya çalışılmıştır. Mineraller ve kayaçlar, magmatik kayaçların sınıflandırılması ve örneklemeler görsel bir ÅŸekilde aktarılmış, feldspatik minerallerinin oluÅŸumu, jeolojisi, özellikleri, kullanım alanları açıklanmıştır. İkinci bölümde trakitin tanımı ve özellikleri, geçmiÅŸten günümüze trakit baÅŸlığı ile trakitin kullanım alanları ve bununla ilgili yapılan araÅŸtırmalar hakkında bilgilere yer verilmiÅŸtir. Üçüncü bölümde trakit katkısı ile oluÅŸturulan reçetelerle bünyeler elde edilmiÅŸ ve deneysel çalışmalar, analizler görsellerle desteklenerek aktarılmış ve dördüncü bölümde bu deneysel çalışmalar sonucunda oluÅŸturulan çamurlar ile seramik uygulamalar yapılarak tez oluÅŸturulmuÅŸtur
Nilüfer Doğal taşlar, başta yapı malzemesi amaçlı olmak üzere, çeşitli şekillerdekullanılmış ve bunun sonucu olarak mermer sektörü önemli bir sanayi dalıhaline gelmiştir. Ülkemizde, doğal yapı malzemeleri, ekonomik olması ve kolay elde edilmelerinden dolayı inşaat sektöründe (kaplamalarda, duvarlarda,kaldırımlarda, döşemelerde vb.) değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Binalarda
ısı yalıtımı, mevsim şartlarına göre binaları ısıtmak veya soğutmak için sağlanansoğuk ya da sıcak havanın dışarıya kaçmasını önleyerek, ısı ekonomisi ve termal
konfor sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Bundan dolayı ısı yalıtımında anaamaç; kış aylarında ve yaz aylarında ortam ısısının dışarıya kaçmasını yavaşlatarak, ısıtma ve soğutma enerjisi tüketimini azaltmaktır. Burada önemliolan husus, ısı yalıtımı amacıyla kullanılacak olan malzemenin ısı yalıtımını neölçüde sağlayabildiği ve uzun süreli kullanımına karşılık dayanıklılığınıntespitinin yapılmasıdır. Zamanla kaplama taşı olarak kullanılan malzemeler,çevre şartlarının da etkisiyle başlangıçta sahip oldukları özelliklerinikaybetmektedirler.
İklim şartlarındaki değişimlerin Bursa doğal taşların yapısını ve dayanımını etkilediği bilinen bir gerçektir.Kayaçların ısı iletkenlik katsayıları, kayaçtan kayaca belirgin olarak farklı değerler göstermektedir. Bu farklılıklara ek olarak özellikle derin maden ocaklarında, kayaçlar üzerine etki eden basınçların da ısı iletkenlik katsayısını artıracağı dikkate alınırsa, bu konu daha da büyük önem taşımaktadır. Isıiletkenlik katsayısının tespiti, derin maden işletmeciliği açısından büyük önemtaşımakla birlikte, ayrıca yeraltı ısı depolanması, jeotermal enerji aranması ve üretimi ile nükleer atıkların yeraltında depolanması gibi konularda da önemkazanmaktadır.
Ülkemizde Nilüfer Bursa doğal taş üretiminin en son basamağı olan sınıflandırma ve kalite kontrol işlemleri, seleksiyon işçileri tarafından yapılmaktadır. Üretimin en önemli basamaklarından biri olan bu işlemler, farklı seleksiyon işçileri tarafından farklı görsel değerlendirilmeler ile yapılmaktadır. Böyle bir durumda da objektif bir sınıflandırmadan bahsetmek mümkün değildir. Doğal taş üreticisi firmalar da üretmiş oldukları ürünlerin büyük çoğunluğunu yurt dışına ihraç etmektedir. İhraç edilen ürünlerde sınıflandırma hatalarının olması, ürün siparişlerini ve değerlerini düşürmektedir. Hatta ürün iadesi, müşteri ve itibar kaybı olmaktadır. doğal taşların bursada sınıflandırılması için seleksiyon işçileri yerine görüntü işleme algoritmaları ile çalışan bir makine görme sistemi tasarımı gerçekleştirilmiştir. Doğal Taş ile Tasarlanan takılar endüstriyel kamera, LED aydınlatma, yürüyen bant, endüstriyel bilgisayar, kontrol paneli, soğutma ünitesi bulunmaktadır.
Mevcut sistemin otomatik çalışması için MATLAB ortamında yazılımlar geliÅŸtirilmiÅŸtir. . Çıkartılan bu özniteliklerin hepsi ayırt edici deÄŸildir. Hatta bazıları sınıflandırma baÅŸarısını düşürmektedirler. Ayırt edici öznitelikleri belirlemek için Fisher ölçütü, Pearson katsayıları, Dilsel Kuvvetli ve Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcısı kullanılmıştır. Seçilen öznitelikler, Bayes ve Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcı ile sınıflandırılmıştır. Yapılan testler sonucunda hem öznitelik seçiminde, hem de sınıflandırmada Uyarlamalı Sinir Bulanık Sınıflayıcının en iyi sonucu verdiÄŸi görülmüştür. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda, Burdur Bucak yöresine ait 45×45 cm2 boyutlarındaki beÅŸ ayrı sınıfa ait toplam 100 adet traverten taÅŸ plaka, %94 baÅŸarı oranıyla sınıflandırılmıştır. Bir taşın resminin alınarak sınıflandırılması ortalama üç saniye içerisinde gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Tasarlanan sistem, bu sonuçlar ile sanayi ortamında gerçek zamanlı çalışabilecek niteliktedir.
Trakit volkanik kökenli bir kayaçtır. Günümüzde andezit ve riyolit diye adlandırılan kayalar geçmişte trakit olarak isimlendirilmiştir. Trakit bol olmasına rağmen az bilinmektedir. İnce taneli ve genelde gri, beyaz, pembe, sarımsı ve açık tonlarda görülmektedir. Kaba bir yüzeye sahip, volkanik kayalar arasında bulunan feldspatça zengin kayaç türüdür. Ülkemizde, doğal taş yapı malzemeleri, ekonomik olması ve kolay elde edilmelerinden dolayı inşaat sektöründe (kaplamalarda, duvarlarda, kaldırımlarda, döşemelerde vb.) değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Trakit çok eski dönemlerden bu yana dini mimaride, mezar taşlarında, inşaat ve çevre düzenlemelerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde trakit jeolojik ismiyle bilinmesinin haricinde yöresel isimlerle farklı şekillerde adlandırılmıştır. Isparta bölgesinde volkanik oluşumlardan dolayı oluşan doğal taşlar bulunmaktadır. Oluşan doğal taşlar çok safhalı bir patlama ve püskürmeyle gelişmiştir. Aynı volkanizmaya bağlı farklı mineraloji doku ve renkte volkanik kayaç toplulukları ile kayaçlar oluşmuştur. Bu bölgede trakit- traki-andezit ve andezit oluşumları yoğun görülmektedir.
Isparta çevresinde bulunan trakitler ve traki-andezitler yöre halkı tarafından yüzyıllardır yapıtaşı olarak kullanılmaktadır. Son yıllarda, kaliteli hammadde rezervlerinin hızla tükenmekte olması geleneksel seramik üretimine yönelik olarak; ekonomik, sanatsal ve çevresel faktörlerin dikkate alındığı alternatif hammadde arayışlarını ön plana çıkarmıştır. Türkiye’nin çeÅŸitli bölgelerinde yer alan hammadde kaynaklarının seramik çamur, sır ve astar gibi farklı bünyelerde deÄŸerlendirilmesi ile ilgili olarak çok sayıda araÅŸtırma yapılmaktadır. Isparta ili, Gönen ilçesinden temin edilen ve toplam alkali oksit oranı % 11,14 olan trakitin, yarı yaÅŸ ve yaÅŸ yöntemlerle ÅŸekillendirilebilen, 1120, 1160, 1180 oC’ler deki piÅŸirim sonrası açık beyazımsı krem renginden, açık sarı, kum beji, açık kahverengi, terakota ve koyu kızıl kahverengi tonları arasında deÄŸiÅŸen bünyelerin sonuçları ve sanatsal çalışmalarda kullanabilirliÄŸi araÅŸtırılmıştır. Birinci bölümde doÄŸal taÅŸlar ve insan baÅŸlığı ile doÄŸal taÅŸların insan yaÅŸamında ne kadar önemli olduÄŸu, yaÅŸamda nerelerde kullanıldığı ve tarihi eserlerde doÄŸal taÅŸ kullanımı ile bu eserlerin günümüze kadar ulaÅŸabilen örnekleri anlatılmaya çalışılmıştır. Mineraller ve kayaçlar, magmatik kayaçların sınıflandırılması ve örneklemeler görsel bir ÅŸekilde aktarılmış, feldspatik minerallerinin oluÅŸumu, jeolojisi, özellikleri, kullanım alanları açıklanmıştır. İkinci bölümde trakitin tanımı ve özellikleri, geçmiÅŸten günümüze trakit baÅŸlığı ile trakitin kullanım alanları ve bununla ilgili yapılan araÅŸtırmalar hakkında bilgilere yer verilmiÅŸtir. Üçüncü bölümde trakit katkısı ile oluÅŸturulan reçetelerle bünyeler elde edilmiÅŸ ve deneysel çalışmalar, analizler görsellerle desteklenerek aktarılmış ve dördüncü bölümde bu deneysel çalışmalar sonucunda oluÅŸturulan çamurlar ile seramik uygulamalar yapılarak tez oluÅŸturulmuÅŸtur