Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri kavramı, bir yapı veya aygıtın kısımlarının kâğıt üzerine çizilmiş şekli anlamında kullanılan tasar kökünden türetilmiş olan tasarı kavramına dayanmaktadır. Tasarı bir kimsenin yapmayı düşündüğü şey, olması veya yapılması istenen bir şeyin tasarlama sonucu zihinde aldığı biçim olarak Türkçede kullanılmaktadır. Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri, tasarı kökünden tasarı-m olarak türetilmiştir. Tasarlama eylemi veya zihinde canlandırılan
75
74 Jülide Edirne, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriın Temel Prensipleri ve İç Mimari Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriında Uygulama Örnekleri, Yüksek
Lisans Tezi, Ä°stanbul-2004, s.20.
biçimdir.
Arapça ‘suret’ kökünden gelen tasavvur sözcüğü ile eÅŸ anlamlı olup, göz önünde canlandırmak, zihinde canlandırmak (tasavvur etmek), düşünmek karşılığıdır.
Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri sözcüğü ile aynı anlamda kullanılan dizayn, Latince biçim vermek temsil etmek olan designare sözcüğünden gelmektedir.
“Oxford Universal Dictionary’de (Oxford sözlüğü) ‘design’ akılda oluÅŸan ve daha sonra gerçekleÅŸmesi amaçlanan bir plan ya da ÅŸema, eylemle etkin duruma getirilebilecek
77
bir fikrin düşünülüşü olarak tanımlanmaktadır”.
Ä°ngilizcede ‘design’, Ä°talyancada ‘disegno composizione’, Franzızcada ‘projeter’ sözcükleri ile ifade edilen Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri; Ana Britannica ansiklopedisinde “bir ürünü ortaya
78
koymaya yönelik düşünsel ya da maddi çalışmalar süreci” olarak açıklanmaktadır.
Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri kavramı çeşitli yazarlar tarafından çoğunlukla benzer şekillerde tanımlanmasına rağmen zaman zaman -alan ve amaçlara bağlı olarak- farklılıklar göstermektedir.
Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri bilimini ilk kez tanımlayan S.Gregory; Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriı “insan tarafından bir amaca yönelik, anlamlı bir düzen getirme eylemi ve onun sonucunda ortaya çıkan ürün”; ABD’li Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri kuramcısı J.F.Pile da “yaÅŸanan gerçeklerin büyük bir kısmını oluÅŸturan bir
79
eylem” olarak tanımlamaktadır. Bernd Löbach, Endüstriyel Dizayn adlı kitabında
80
“dizayn, bir sorunun çözümü için bir plandır, bir idedir” yorumunda bulunurken; Nigan Bayazıt Sevgiline DoÄŸum Günü HediyeleriAnlamak adlı kitabında Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri için “insanoÄŸlunun yaÅŸamına yardımcı
81
olması ve onu deÄŸiÅŸtirmesi için yaptığı ÅŸey” demektedir. Ä°smail Tunalı’ya göre;
82
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri, insanın nesnelerle kurduÄŸu en temel iletiÅŸim kipi” iken Bauhausçulara göre
83
“bir maksada hizmet eden ve bir yaratıcılık hassası olan her iÅŸ dizayndır”.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.12.
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri”, Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Cilt 20, s.422.
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, 3. Cilt, s.1747.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.12.
Nigan Bayazıt, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriı Anlamak, İdeal Kültür ve Yayıncılık, İstanbul-2008, s.173.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.13.
Maison Française dergisinin Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri ajandası ekinde, alanında eÄŸitim görmüş bir çok Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericıya sorulan ‘iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri nedir’ sorusuna alınan yanıtlar da belli baÅŸlı konularda benzerlik göstermesine karşın kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸmektedir. Alınan yanıtlara göre ‘iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri’ tanımlamalarından bazıları ÅŸu ÅŸekildedir:
“Zamanında yapılmış ama zamansız, duyusal ifadeye ve görsel esinlenmeye sahip olup, zaman olgusu olmaksızın zevkle yaÅŸanacak Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelerilar iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. Objelerin fiziksel görünüşünden ziyade arkasında yatan düşünceden kaynaklanan Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelerilardan,
84
zamanı geçmeyen, kendi başına deÄŸerli olan ürünler yapmaktır”.
Bir diÄŸer Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı Kunter ÅžekercioÄŸlu’nun tanımlamasına göre: “Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri; ayırt edici, yenilikçi, eÄŸlenceli, kullanışlı ve ekonomik olarak ulaşılabilen Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. KiÅŸide engel olamadığı bir dokunma ve sahip olma arzusu uyandıran nesneler diÄŸerlerinden farklılaÅŸarak giderek kirlenen bir obje dünyasında öne çıkmayı baÅŸaracaklardır. Bunu gerçekleÅŸtirirken; malzemesi veya üretimi açısından yenilikçi olabilen, çevreye daha
85
duyarlı yaklaşımlar sergileyebilenleri daha da baÅŸarılı olacaktır”.
Derin Sarıyer ise konu hakkındaki düşüncelerini şu şekilde ifade etmektedir:
“Yüksek yaratım unsurlarını içinde barındırmayı baÅŸarabilmiÅŸ çalışmalar Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri külliyatında kendilerine yer edinirler. Ä°nsanların iÅŸlerini kolaylaÅŸtırırken duyularla da temasa geçerler, bazen bir sanat objesi olarak algılanmayı da tercih ederler. Bu ÅŸekilde anlam doÄŸar ve ürün zamana karşı koyar”.
“Ya da üretimden bakarsak eski patronumun dediÄŸi gibi ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: taklit edilendir’, sanatçı arkadaÅŸlardan duyduÄŸum ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: müzeye kabul edilendir’. Uzak diyarlardan bakarsak ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: çok satılandır’, sokaktan bakarsak ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: ucuz
87
olan ve taksitle satılandır'”.
Ali Bakova’nın yanıtı, iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriın kiÅŸilerin karakterlerine, kültürüne ve konumlarına göre deÄŸiÅŸiklik gösterdiÄŸini vurgular niteliktedir. Bu esprili ancak bi okadar da gerçekçi tanımlamaya katılmamak mümkün deÄŸildir.
Sevgiline Doğum Günü Hediyelericı Efe Buluç ise konuya başka bir açıdan yaklaşarak düşüncelerini şu şekilde açıklamaktadır:
“Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriın ne olduÄŸunu anlamak için belki de kötü Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri nedir diye düşünmek lazım. Bence kötü bir Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri sorumsuz, düşüncesiz, bencil ve kurallar altında ezilmiÅŸ bir Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. Ä°nsanların ve toplumun geliÅŸmesine katkıda bulunan hiçbir ÅŸey yukarıdaki örneklerle oluÅŸturulamaz. Her iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı önce insanı düşünür, toplumu düşünür, kendimesleÄŸini ileri götürmek ister ki yelpaze geniÅŸlesin yeni fikirlere ve iÅŸlere yol açılsın. Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı bilir ki, iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri ÅŸeklinden, renkten, zevkten ve iÅŸlevden ibaret deÄŸildir sadece. Elle tutulamayan deÄŸerler de vardır, sevgiyle yapılan bir iÅŸ kendini gösterir, insanlar onu sever, evlerine alır ve onunla yaÅŸarlar, bu Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri eve, cebe sığmayacak bir ürün ise, hatta sadece bir fikir bile olsa, insanların sevgisini ve saygısını kazanmış olması onu iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri
yapar”.
Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri kavramı, bir yapı veya aygıtın kısımlarının kâğıt üzerine çizilmiş şekli anlamında kullanılan tasar kökünden türetilmiş olan tasarı kavramına dayanmaktadır. Tasarı bir kimsenin yapmayı düşündüğü şey, olması veya yapılması istenen bir şeyin tasarlama sonucu zihinde aldığı biçim olarak Türkçede kullanılmaktadır. Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri, tasarı kökünden tasarı-m olarak türetilmiştir. Tasarlama eylemi veya zihinde canlandırılan
75
74 Jülide Edirne, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriın Temel Prensipleri ve İç Mimari Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriında Uygulama Örnekleri, Yüksek
Lisans Tezi, Ä°stanbul-2004, s.20.
biçimdir.
Arapça ‘suret’ kökünden gelen tasavvur sözcüğü ile eÅŸ anlamlı olup, göz önünde canlandırmak, zihinde canlandırmak (tasavvur etmek), düşünmek karşılığıdır.
Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri sözcüğü ile aynı anlamda kullanılan dizayn, Latince biçim vermek temsil etmek olan designare sözcüğünden gelmektedir.
“Oxford Universal Dictionary’de (Oxford sözlüğü) ‘design’ akılda oluÅŸan ve daha sonra gerçekleÅŸmesi amaçlanan bir plan ya da ÅŸema, eylemle etkin duruma getirilebilecek
77
bir fikrin düşünülüşü olarak tanımlanmaktadır”.
Ä°ngilizcede ‘design’, Ä°talyancada ‘disegno composizione’, Franzızcada ‘projeter’ sözcükleri ile ifade edilen Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri; Ana Britannica ansiklopedisinde “bir ürünü ortaya
78
koymaya yönelik düşünsel ya da maddi çalışmalar süreci” olarak açıklanmaktadır.
Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri kavramı çeşitli yazarlar tarafından çoğunlukla benzer şekillerde tanımlanmasına rağmen zaman zaman -alan ve amaçlara bağlı olarak- farklılıklar göstermektedir.
Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri bilimini ilk kez tanımlayan S.Gregory; Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriı “insan tarafından bir amaca yönelik, anlamlı bir düzen getirme eylemi ve onun sonucunda ortaya çıkan ürün”; ABD’li Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri kuramcısı J.F.Pile da “yaÅŸanan gerçeklerin büyük bir kısmını oluÅŸturan bir
79
eylem” olarak tanımlamaktadır. Bernd Löbach, Endüstriyel Dizayn adlı kitabında
80
“dizayn, bir sorunun çözümü için bir plandır, bir idedir” yorumunda bulunurken; Nigan Bayazıt Sevgiline DoÄŸum Günü HediyeleriAnlamak adlı kitabında Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri için “insanoÄŸlunun yaÅŸamına yardımcı
81
olması ve onu deÄŸiÅŸtirmesi için yaptığı ÅŸey” demektedir. Ä°smail Tunalı’ya göre;
82
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri, insanın nesnelerle kurduÄŸu en temel iletiÅŸim kipi” iken Bauhausçulara göre
83
“bir maksada hizmet eden ve bir yaratıcılık hassası olan her iÅŸ dizayndır”.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.12.
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri”, Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi, Cilt 20, s.422.
“Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, 3. Cilt, s.1747.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.12.
Nigan Bayazıt, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleriı Anlamak, İdeal Kültür ve Yayıncılık, İstanbul-2008, s.173.
İsmail Tunalı, Sevgiline Doğum Günü Hediyeleri Felsefesine Giriş, Yapı Yayın, İstanbul-2004, s.13.
Maison Française dergisinin Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri ajandası ekinde, alanında eÄŸitim görmüş bir çok Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericıya sorulan ‘iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri nedir’ sorusuna alınan yanıtlar da belli baÅŸlı konularda benzerlik göstermesine karşın kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸmektedir. Alınan yanıtlara göre ‘iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri’ tanımlamalarından bazıları ÅŸu ÅŸekildedir:
“Zamanında yapılmış ama zamansız, duyusal ifadeye ve görsel esinlenmeye sahip olup, zaman olgusu olmaksızın zevkle yaÅŸanacak Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelerilar iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. Objelerin fiziksel görünüşünden ziyade arkasında yatan düşünceden kaynaklanan Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelerilardan,
84
zamanı geçmeyen, kendi başına deÄŸerli olan ürünler yapmaktır”.
Bir diÄŸer Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı Kunter ÅžekercioÄŸlu’nun tanımlamasına göre: “Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri; ayırt edici, yenilikçi, eÄŸlenceli, kullanışlı ve ekonomik olarak ulaşılabilen Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. KiÅŸide engel olamadığı bir dokunma ve sahip olma arzusu uyandıran nesneler diÄŸerlerinden farklılaÅŸarak giderek kirlenen bir obje dünyasında öne çıkmayı baÅŸaracaklardır. Bunu gerçekleÅŸtirirken; malzemesi veya üretimi açısından yenilikçi olabilen, çevreye daha
85
duyarlı yaklaşımlar sergileyebilenleri daha da baÅŸarılı olacaktır”.
Derin Sarıyer ise konu hakkındaki düşüncelerini şu şekilde ifade etmektedir:
“Yüksek yaratım unsurlarını içinde barındırmayı baÅŸarabilmiÅŸ çalışmalar Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri külliyatında kendilerine yer edinirler. Ä°nsanların iÅŸlerini kolaylaÅŸtırırken duyularla da temasa geçerler, bazen bir sanat objesi olarak algılanmayı da tercih ederler. Bu ÅŸekilde anlam doÄŸar ve ürün zamana karşı koyar”.
“Ya da üretimden bakarsak eski patronumun dediÄŸi gibi ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: taklit edilendir’, sanatçı arkadaÅŸlardan duyduÄŸum ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: müzeye kabul edilendir’. Uzak diyarlardan bakarsak ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: çok satılandır’, sokaktan bakarsak ‘Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri: ucuz
87
olan ve taksitle satılandır'”.
Ali Bakova’nın yanıtı, iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriın kiÅŸilerin karakterlerine, kültürüne ve konumlarına göre deÄŸiÅŸiklik gösterdiÄŸini vurgular niteliktedir. Bu esprili ancak bi okadar da gerçekçi tanımlamaya katılmamak mümkün deÄŸildir.
Sevgiline Doğum Günü Hediyelericı Efe Buluç ise konuya başka bir açıdan yaklaşarak düşüncelerini şu şekilde açıklamaktadır:
“Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleriın ne olduÄŸunu anlamak için belki de kötü Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri nedir diye düşünmek lazım. Bence kötü bir Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri sorumsuz, düşüncesiz, bencil ve kurallar altında ezilmiÅŸ bir Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleridır. Ä°nsanların ve toplumun geliÅŸmesine katkıda bulunan hiçbir ÅŸey yukarıdaki örneklerle oluÅŸturulamaz. Her iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı önce insanı düşünür, toplumu düşünür, kendimesleÄŸini ileri götürmek ister ki yelpaze geniÅŸlesin yeni fikirlere ve iÅŸlere yol açılsın. Ä°yi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyelericı bilir ki, iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri ÅŸeklinden, renkten, zevkten ve iÅŸlevden ibaret deÄŸildir sadece. Elle tutulamayan deÄŸerler de vardır, sevgiyle yapılan bir iÅŸ kendini gösterir, insanlar onu sever, evlerine alır ve onunla yaÅŸarlar, bu Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri eve, cebe sığmayacak bir ürün ise, hatta sadece bir fikir bile olsa, insanların sevgisini ve saygısını kazanmış olması onu iyi Sevgiline DoÄŸum Günü Hediyeleri
yapar”.
