Cez Taşı ‘in madeni, akik madenidir. Altı çeÅŸittir. Bakrâvî, birinci çeÅŸittir. Üçe ayrılır. Birinci sınıfı, ışıltısız kızıldır. İkinci sınıfı, ışıltısız beyazdır. Üçüncü sınıfı, billur rengindedir. Yeterince ışıltısı vardır. Billur düz, ufak, beneksiz, içindeki damarları bir seviyede olursa ve göze görünen kusuru da bulunmazsa bu sınıfın en iyisi olur. Habeşî, ikinci çeÅŸittir. İki tarafı sebec gibi kara, ortası beyazdır. Cismi düz olup damarlarının rengi bir olanı iyisidir, bakrâvîde bahsedildiÄŸi gibi… Garavî, üçüncü çeÅŸittir. Pârsî, dördüncüsüdür. ‘Aselî, beÅŸinci çeÅŸittir. ‘Arakî, altıncı çeÅŸittir. Düz, yumuÅŸak, ışıltılı, temiz olanı bütün çeÅŸitlerin iyisidir .
Tigâşî, bu taş için şunları söyler:
“Cez Taşı’ sözlükte Ceza’dan gelir. Ceza’ içinde çaÄŸrışmak, baÄŸrışmak, çekiÅŸmek ve vuruÅŸmak olan korku demektir. Bu taşı yüzük kaşında, muskasında veya baÅŸka yerinde götürenlerde gam, keder, kaygı, korku, savaÅŸ, fitne, ÅŸer eksik olmaz ve kötü düşler görür. Cez Taşı’den yapılmış çanak ve bardaktan yiyecek yenilip, su içilirse uykuyu engeller. Küçük çocuklara asılırsa çocukların ağızlarının suyunu artırır,daima akmasını saÄŸlar” .
Hoca Nasîrüddîn-i Tûsî, büyüklerin de talkı yanlarında sürekli taşıdıklarında ağızlarının suyunun artacağını belirtir. Rivayete göre, Hz. Peygamber’in mübarek diÅŸini kafirler bu taÅŸla incitmiÅŸler. Bu yüzden Yemen, ‘Aden ve Çin padiÅŸahları ve büyükleri bu taşı yanlarında taşımaz, evlerine ve hazinelerine koydurmazlarmış. TaÅŸ, madeninden çıktığında ya satıp dağıtırlar ya da misafirler alıp baÅŸka yerlere götürürmüş413.
.BozulmuÅŸ, rengi dönmüş yakutlar, ezilmiÅŸ Cez Taşı’ ile ovulur, sonra da yıkanırsa cismi, rengi, nuru ve güzelliÄŸi yerine gelir. Yakutu Cez Taşı’den baÅŸka hiçbir nesne iyi parlatamaz. Fakat bu Cez Taşı’ adlı taşın cismi serttir, zor ezilir. Cez Taşı’, zeytinyağıyla uzun süre kaynatılırsa ezilir, delinebilir. Bu taÅŸ, bal ile yıkanırsa cilalanır,rengi parlar, nuru ve suyu artar .
Bir miskâl iyi bakrâvî veya habeşî Cez Taşı’in deÄŸeri, iki dirhem gümüştür. DiÄŸer çeÅŸitleri bunun yarısıdır. Ayrıca bakrâvî, habeşîden pahalıdır415.
Cez Taşı ‘in madeni, akik madenidir. Altı çeÅŸittir. Bakrâvî, birinci çeÅŸittir. Üçe ayrılır. Birinci sınıfı, ışıltısız kızıldır. İkinci sınıfı, ışıltısız beyazdır. Üçüncü sınıfı, billur rengindedir. Yeterince ışıltısı vardır. Billur düz, ufak, beneksiz, içindeki damarları bir seviyede olursa ve göze görünen kusuru da bulunmazsa bu sınıfın en iyisi olur. Habeşî, ikinci çeÅŸittir. İki tarafı sebec gibi kara, ortası beyazdır. Cismi düz olup damarlarının rengi bir olanı iyisidir, bakrâvîde bahsedildiÄŸi gibi… Garavî, üçüncü çeÅŸittir. Pârsî, dördüncüsüdür. ‘Aselî, beÅŸinci çeÅŸittir. ‘Arakî, altıncı çeÅŸittir. Düz, yumuÅŸak, ışıltılı, temiz olanı bütün çeÅŸitlerin iyisidir .
Tigâşî, bu taş için şunları söyler:
“Cez Taşı’ sözlükte Ceza’dan gelir. Ceza’ içinde çaÄŸrışmak, baÄŸrışmak, çekiÅŸmek ve vuruÅŸmak olan korku demektir. Bu taşı yüzük kaşında, muskasında veya baÅŸka yerinde götürenlerde gam, keder, kaygı, korku, savaÅŸ, fitne, ÅŸer eksik olmaz ve kötü düşler görür. Cez Taşı’den yapılmış çanak ve bardaktan yiyecek yenilip, su içilirse uykuyu engeller. Küçük çocuklara asılırsa çocukların ağızlarının suyunu artırır,daima akmasını saÄŸlar” .
Hoca Nasîrüddîn-i Tûsî, büyüklerin de talkı yanlarında sürekli taşıdıklarında ağızlarının suyunun artacağını belirtir. Rivayete göre, Hz. Peygamber’in mübarek diÅŸini kafirler bu taÅŸla incitmiÅŸler. Bu yüzden Yemen, ‘Aden ve Çin padiÅŸahları ve büyükleri bu taşı yanlarında taşımaz, evlerine ve hazinelerine koydurmazlarmış. TaÅŸ, madeninden çıktığında ya satıp dağıtırlar ya da misafirler alıp baÅŸka yerlere götürürmüş413.
.BozulmuÅŸ, rengi dönmüş yakutlar, ezilmiÅŸ Cez Taşı’ ile ovulur, sonra da yıkanırsa cismi, rengi, nuru ve güzelliÄŸi yerine gelir. Yakutu Cez Taşı’den baÅŸka hiçbir nesne iyi parlatamaz. Fakat bu Cez Taşı’ adlı taşın cismi serttir, zor ezilir. Cez Taşı’, zeytinyağıyla uzun süre kaynatılırsa ezilir, delinebilir. Bu taÅŸ, bal ile yıkanırsa cilalanır,rengi parlar, nuru ve suyu artar .
Bir miskâl iyi bakrâvî veya habeşî Cez Taşı’in deÄŸeri, iki dirhem gümüştür. DiÄŸer çeÅŸitleri bunun yarısıdır. Ayrıca bakrâvî, habeşîden pahalıdır415.