DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam Bayramlar bir toplumun sevgi ve saygı baÄŸlarını kuvvetlendiren ve sosyal dayanışmaya zemin hazırlayan günlerdir. Dinî ve millî olmak üzere sımflandnabileceÄŸimiz bayramlar sayesinde insanlar o günün önemim daha iyi kavrayabilmekte ve yakınları ile olan iliÅŸkilerini kuvvetlendirme imkânı bulabilmektedirler. Uzağı yakın eden, küsleri barıştıran, yorgunu dinlendiren, gönüllerde sevgi tomurcuklan açtıran bayramlar günümüzde de her ne kadar “nerde o eski bayramlar?” denilse de kutlanmaya devam etmekte ve saydığımız tüm bu iÅŸlevleri de yerine gerilmektedir.
Bayramlarda DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamlerin özel bir anlamı vardır. Büyüklerin küçükleri, küçüklerin de büyükleri hatırladığmm somut bir delilidir bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri. Bazen bir tatlı, bazen bir mendil, bazen de çok istenilen bir eÅŸya bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamsi olarak sunulmaktadır. Burada önemli olan bayramlarda verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler ile “gönül almak, hatırlandığım ve saygısını belli etmek” tir. DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam alan kiÅŸi de mutlaka karşılık olarak soyut ya da somut olarak bir DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam ile karşılık vermektedir. Burada soyut olan DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam “el öpme, gülümseme, teÅŸekkür eder ÅŸekilde baÅŸ sallama, vs.” gibi sözsüz iletiÅŸim yollan ile saÄŸlanmaktadır. Önemli olan veren kiÅŸiyi mahcup etmeme ve DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamsine karşılık verebilmektir.
Bayramlarda çocuklara verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamnin son derece önemli bir anlamı bulunmaktadır. Burada asıl önemli olan verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler sayesinde çocuÄŸa bayram sevgisini aşılayabilmektir. Bu nedenle bayram ziyaretlerine gelecek çocuklar için her evde genellikle ufak da olsa bir DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam bulundurmak âdettendir. Bu DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler arasında genellikle mendil, ÅŸeker, çorap, bozuk para…vs. sayılabilir.
Bayramlaşmaya dayalı Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam leşme geleneği kentsel mekanlarda da varlığım korayabümiş ve apartmanlarda, işyerlerinde, okullarda vb. mekanlarda toplu olarak bayramlaşma varlığım sürdürmeye devam etmektedir.
Dini bayramlarnnız olan Ramazan Bayramı’nda daha çok ÅŸeker ikramı yapılmaktayken, Kurban Bayramı’nda da daha çok et ikramı yapılmaktadır. Buna göre bayramlarda verilen yiyecek ikramlarının bayramın yapılış amacıyla yalan iliÅŸki içerisi içinde bulunduÄŸu göz ardı edilemez.
Tunç, “Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek” adlı kitabında Cumhuriyet dönemi bayramlarında DoÄŸum Günü Hediyesi Ne AlsamleÅŸmeden ÅŸu ÅŸekilde bahsetmektedir:
“Kız ve erkek çocuklarına verilen mendiller bhbirinden farklıydı. Kızlara daha küçük, erkeklere daha büyük boyda mendil verilir, kızların mendillerinde küçük bir nakış bulunur, erkek çocukların mendilleri genellikle kareli veya ince çizgili olurdu. Verilirken de kız mendilleri üçgen, erkek mendilleri kare ÅŸeklinde katlanırdı. Her el öpene mendil verilmezdi. Yakın akraba çocuklarına hem hatırı sayılır harçlık, hem mendil-çorap, uzak akraba veya yakın ahbap çocuklarına harçlık ve mendil verilir., bazı çocuklara sadece mendil, bazılarına ise sadece ufak bir harçlık verilirdi. Harçlığı baba, mendil-çorabı anne verirdi. Parayı kazanan baba olduÄŸu için mi böyle bir iÅŸ bölümü geliÅŸmiÅŸti, yoksa armaÄŸan vermek daha kadınsı bir eylem olarak mı görülüyordu, bilmiyorum. Ama tersi görülmezdi” (2002: 277)
Annenin çocuğa kendi eliyle yaptığı mendil ve çorabı Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam ederken, babanın Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam yerine para vermesi ailede otoritenin kimde olduğunu çocuğa göstermenin bir yoludur. Buna göre çocuk, annenin baba karşısındaki maddî yoksunluğunu bilir ve artık kimden Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam, kimden para bekleyeceğini bilir duruma gelir. Günümüzde çoğu ailede bu durum söz konusu iken çalışan bayanların bulunduğu ailelerde ise bu durum değişmekte ve her iki tarafın da ekonomik özgürlüğü bulunduğundan çocuk her iki taraftan da para ve Doğum Günü Hediyesi Ne Alsamyi eşit oranda bekler duruma gelmektedir.
“Ziyarete gidilecek evlerin bazılarına ÅŸeker götürülmesi gerekirdi. Bunların başında kayınvalide-kayınpeder, hanımın dayısı, beyin ablası gibi akrabalar gelirdi. Åžeker kurulan ailenin gücüne ve götürecekleri aileye verdikleri deÄŸere göre seçilirdi. Åžeker kutularını DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamlik hale getiren ÅŸey, paketi dört tarafından saran ve ucu bıçaÄŸa sürtülerek lüle haline getirilen parlak renklerdeki rafyalardı.” (2002: 278)
Eskiden dinî bayramlarda çoğu çalışana bahşiş vermek âdettendi. Buna göre günlük işini yapan kimseler bayram dolayısıyla kendi maaşlarının dışında bayram kutlamalan ile verilen bahşişlerden de faydalanmaktaydılar. Mahalle sütçüsünden bekçisine kadar herkesin bahşiş aldığı dönemler günümüzde oldukça gerilerde kalmış, bayram kutlaması yaparak şeker isteyen çocuklara dahi kapılar açılmaz, şekerler verilmez olmuştur.
“Postacıya, bekçiye, sütçüye, gazete müvezziine, bakkalın çırağına bayram bahÅŸiÅŸleri ilk günden verilirdi. Ramazan boyunca mahalleyi sahura kaldırmış olan davulcu, yanma bir de zurnacı katar, ramazanın ortasında topladığı bahÅŸiÅŸin yanı sıra, bir de bayram bahÅŸiÅŸi toplardı. Çocukların bayram harçlıklarını yoÄŸun olarak topladıktan gün de bayramın ilk günüydü. O gün ailenin en yakın akrabaları dolaÅŸdır, dayılardan, amcalardan, eniÅŸtelerden, dedelerden yüklü miktarda harçlık alınırdı. îyi aileler çocuklarının ancak yakın akrabalardan harçlık almasına izin verirler; konu komÅŸudan, ahbaplardan, hele tanımadık kiÅŸilerden harçlık alınmasına asla izin vermezlerdi. Mesafeli aile dostlarından para kabul edilmezse de, çorap, mendil gibi DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri almamak ayıptı. Ama mendil ya da çorapla kız kaçıran alınmaz, lunaparka gidilemez, bu nedenle mendil, çorap almak çocukların hiç hoÅŸuna gitmezdi” (2002: 281)
70’li yılların bayramlaÅŸma adetleri ise günümüzde giderek yok olmaktadır. Buna göre bayram bahÅŸiÅŸleri çoÄŸu aile tarafından verilmemekte, bayram ziyaretleri dahi yapılmamaktadır. Bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne AlsamleÅŸmelerinin bu ziyaretler çerçevesinde yapıldığı düşünülürse bu geleneÄŸin de büyük bir deÄŸiÅŸime uÄŸradığı ortaya çıkmaktadır. Ä°letiÅŸim teknoloj isinin her dakika geliÅŸtiÄŸi günümüzde bayramlar genellikle telefon görüşmeleri ve mesajları, e-mailler, e- kartlar, görüntülü sohbetler ve nadir de olsa tebrik kartlan ile yapılmaktadır. Bu baÄŸlamda günümüz bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri de bu görüşmelerden ibaret olmaktadır. Hazır bayram mesajlan hem bayram kutlamak hem de bir çeÅŸit DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam olarak sevilen eÅŸ, dost ve akrabalara gönderilmektedir. Uzağı yakın eden iletiÅŸim teknolojisi her ne kadar insanların iletiÅŸinıini kolaylaÅŸtınyor olsa da geleneksel günlerin kutlanmasında ve gelenekselliÄŸin sürdürülmesinde olumsuz etkilerde bulunmaktadır.
DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam Bayramlar bir toplumun sevgi ve saygı baÄŸlarını kuvvetlendiren ve sosyal dayanışmaya zemin hazırlayan günlerdir. Dinî ve millî olmak üzere sımflandnabileceÄŸimiz bayramlar sayesinde insanlar o günün önemim daha iyi kavrayabilmekte ve yakınları ile olan iliÅŸkilerini kuvvetlendirme imkânı bulabilmektedirler. Uzağı yakın eden, küsleri barıştıran, yorgunu dinlendiren, gönüllerde sevgi tomurcuklan açtıran bayramlar günümüzde de her ne kadar “nerde o eski bayramlar?” denilse de kutlanmaya devam etmekte ve saydığımız tüm bu iÅŸlevleri de yerine gerilmektedir.
Bayramlarda DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamlerin özel bir anlamı vardır. Büyüklerin küçükleri, küçüklerin de büyükleri hatırladığmm somut bir delilidir bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri. Bazen bir tatlı, bazen bir mendil, bazen de çok istenilen bir eÅŸya bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamsi olarak sunulmaktadır. Burada önemli olan bayramlarda verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler ile “gönül almak, hatırlandığım ve saygısını belli etmek” tir. DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam alan kiÅŸi de mutlaka karşılık olarak soyut ya da somut olarak bir DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam ile karşılık vermektedir. Burada soyut olan DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam “el öpme, gülümseme, teÅŸekkür eder ÅŸekilde baÅŸ sallama, vs.” gibi sözsüz iletiÅŸim yollan ile saÄŸlanmaktadır. Önemli olan veren kiÅŸiyi mahcup etmeme ve DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamsine karşılık verebilmektir.
Bayramlarda çocuklara verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamnin son derece önemli bir anlamı bulunmaktadır. Burada asıl önemli olan verilen DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler sayesinde çocuÄŸa bayram sevgisini aşılayabilmektir. Bu nedenle bayram ziyaretlerine gelecek çocuklar için her evde genellikle ufak da olsa bir DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam bulundurmak âdettendir. Bu DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamler arasında genellikle mendil, ÅŸeker, çorap, bozuk para…vs. sayılabilir.
Bayramlaşmaya dayalı Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam leşme geleneği kentsel mekanlarda da varlığım korayabümiş ve apartmanlarda, işyerlerinde, okullarda vb. mekanlarda toplu olarak bayramlaşma varlığım sürdürmeye devam etmektedir.
Dini bayramlarnnız olan Ramazan Bayramı’nda daha çok ÅŸeker ikramı yapılmaktayken, Kurban Bayramı’nda da daha çok et ikramı yapılmaktadır. Buna göre bayramlarda verilen yiyecek ikramlarının bayramın yapılış amacıyla yalan iliÅŸki içerisi içinde bulunduÄŸu göz ardı edilemez.
Tunç, “Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek” adlı kitabında Cumhuriyet dönemi bayramlarında DoÄŸum Günü Hediyesi Ne AlsamleÅŸmeden ÅŸu ÅŸekilde bahsetmektedir:
“Kız ve erkek çocuklarına verilen mendiller bhbirinden farklıydı. Kızlara daha küçük, erkeklere daha büyük boyda mendil verilir, kızların mendillerinde küçük bir nakış bulunur, erkek çocukların mendilleri genellikle kareli veya ince çizgili olurdu. Verilirken de kız mendilleri üçgen, erkek mendilleri kare ÅŸeklinde katlanırdı. Her el öpene mendil verilmezdi. Yakın akraba çocuklarına hem hatırı sayılır harçlık, hem mendil-çorap, uzak akraba veya yakın ahbap çocuklarına harçlık ve mendil verilir., bazı çocuklara sadece mendil, bazılarına ise sadece ufak bir harçlık verilirdi. Harçlığı baba, mendil-çorabı anne verirdi. Parayı kazanan baba olduÄŸu için mi böyle bir iÅŸ bölümü geliÅŸmiÅŸti, yoksa armaÄŸan vermek daha kadınsı bir eylem olarak mı görülüyordu, bilmiyorum. Ama tersi görülmezdi” (2002: 277)
Annenin çocuğa kendi eliyle yaptığı mendil ve çorabı Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam ederken, babanın Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam yerine para vermesi ailede otoritenin kimde olduğunu çocuğa göstermenin bir yoludur. Buna göre çocuk, annenin baba karşısındaki maddî yoksunluğunu bilir ve artık kimden Doğum Günü Hediyesi Ne Alsam, kimden para bekleyeceğini bilir duruma gelir. Günümüzde çoğu ailede bu durum söz konusu iken çalışan bayanların bulunduğu ailelerde ise bu durum değişmekte ve her iki tarafın da ekonomik özgürlüğü bulunduğundan çocuk her iki taraftan da para ve Doğum Günü Hediyesi Ne Alsamyi eşit oranda bekler duruma gelmektedir.
“Ziyarete gidilecek evlerin bazılarına ÅŸeker götürülmesi gerekirdi. Bunların başında kayınvalide-kayınpeder, hanımın dayısı, beyin ablası gibi akrabalar gelirdi. Åžeker kurulan ailenin gücüne ve götürecekleri aileye verdikleri deÄŸere göre seçilirdi. Åžeker kutularını DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamlik hale getiren ÅŸey, paketi dört tarafından saran ve ucu bıçaÄŸa sürtülerek lüle haline getirilen parlak renklerdeki rafyalardı.” (2002: 278)
Eskiden dinî bayramlarda çoğu çalışana bahşiş vermek âdettendi. Buna göre günlük işini yapan kimseler bayram dolayısıyla kendi maaşlarının dışında bayram kutlamalan ile verilen bahşişlerden de faydalanmaktaydılar. Mahalle sütçüsünden bekçisine kadar herkesin bahşiş aldığı dönemler günümüzde oldukça gerilerde kalmış, bayram kutlaması yaparak şeker isteyen çocuklara dahi kapılar açılmaz, şekerler verilmez olmuştur.
“Postacıya, bekçiye, sütçüye, gazete müvezziine, bakkalın çırağına bayram bahÅŸiÅŸleri ilk günden verilirdi. Ramazan boyunca mahalleyi sahura kaldırmış olan davulcu, yanma bir de zurnacı katar, ramazanın ortasında topladığı bahÅŸiÅŸin yanı sıra, bir de bayram bahÅŸiÅŸi toplardı. Çocukların bayram harçlıklarını yoÄŸun olarak topladıktan gün de bayramın ilk günüydü. O gün ailenin en yakın akrabaları dolaÅŸdır, dayılardan, amcalardan, eniÅŸtelerden, dedelerden yüklü miktarda harçlık alınırdı. îyi aileler çocuklarının ancak yakın akrabalardan harçlık almasına izin verirler; konu komÅŸudan, ahbaplardan, hele tanımadık kiÅŸilerden harçlık alınmasına asla izin vermezlerdi. Mesafeli aile dostlarından para kabul edilmezse de, çorap, mendil gibi DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri almamak ayıptı. Ama mendil ya da çorapla kız kaçıran alınmaz, lunaparka gidilemez, bu nedenle mendil, çorap almak çocukların hiç hoÅŸuna gitmezdi” (2002: 281)
70’li yılların bayramlaÅŸma adetleri ise günümüzde giderek yok olmaktadır. Buna göre bayram bahÅŸiÅŸleri çoÄŸu aile tarafından verilmemekte, bayram ziyaretleri dahi yapılmamaktadır. Bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne AlsamleÅŸmelerinin bu ziyaretler çerçevesinde yapıldığı düşünülürse bu geleneÄŸin de büyük bir deÄŸiÅŸime uÄŸradığı ortaya çıkmaktadır. Ä°letiÅŸim teknoloj isinin her dakika geliÅŸtiÄŸi günümüzde bayramlar genellikle telefon görüşmeleri ve mesajları, e-mailler, e- kartlar, görüntülü sohbetler ve nadir de olsa tebrik kartlan ile yapılmaktadır. Bu baÄŸlamda günümüz bayram DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsamleri de bu görüşmelerden ibaret olmaktadır. Hazır bayram mesajlan hem bayram kutlamak hem de bir çeÅŸit DoÄŸum Günü Hediyesi Ne Alsam olarak sevilen eÅŸ, dost ve akrabalara gönderilmektedir. Uzağı yakın eden iletiÅŸim teknolojisi her ne kadar insanların iletiÅŸinıini kolaylaÅŸtınyor olsa da geleneksel günlerin kutlanmasında ve gelenekselliÄŸin sürdürülmesinde olumsuz etkilerde bulunmaktadır.
