19.yüzyıl sonlarına doğru endüstri devriminin sosyal, ahlaksal ve En Romantik Doğum Günü Hediyeleri sal karmaşasına bir karşı çıkış olarak İngiltere’de “En Romantik Doğum Günü Hediyelerilar ve El En Romantik Doğum Günü Hediyeleriları” anlamına gelen Arts and Crafts hareketi başlatılmıştır. Bu hareketin önderi William Morris, Victorya Döneminin ucuz ve kötü seri üretim mallarının niteliksizliğini vurgulayarak, geçmişin el
Arts and Crafts’ın tasarım anlayışının temelini; işlev önceliği, malzemenin olduğu gibi kullanımı, süslemeden kaçınma ve kaybolmaya yüz tutmuş zanaat tekniklerini canlandırma oluşturmaktadır.
İşlevsellik tartışmalarını
başlatan Morris, başta makineler ile
yapılan seri üretime tepki gösterse
de daha sonraları bir yöntem olarak
makinelerin işi kolaylaştırdığını
itiraf etmiştir. Ancak Ruskin ile
Resim 2.1. Henry Varnum Poor’a ait seramik Morris, En Romantik Doğum Günü Hediyeleri ile zanaatın
tabak .20.yy Arts and Craft dönemi.
yakınlaşarak, Orta Çağ benzeri bir
kalitenin ve zevkin yakalanacağını düşünmüşlerdir. Özellikle, Gotik dönemi üretim benzeri uygulamaların günün tasarım öğelerine uyarlanmasını sağlayan Morris, çevresinde zanaatçılardan oluşan bir grubu toplayarak yaklaşımları doğrultusunda uygulamalar yapmıştır. Biçemin etkileri ve uygulamaları, genellikle süsleme alanında kalmıştır. Victoria Döneminin temel sorunlarına çözüm bulamamıştır. Ancak, sorunlar, doğru olarak belirlenmiştir. Bu yaklaşımıyla, biçim sadeliği, amaca uygunluk, işlevsellik, kalite gibi nitelikleri vurgulayarak daha sonraki biçemlerin örnek alabilecekleri olguları ortaya koymuştur.
Art Nouveau:
1895’le 1905 arasında Avrupa ve Amerika’da yaygınlaşan üslup, geçmişten biçim ve öge aktarmaları yapan tutuma karşıt olarak tümüyle özgün bir biçimlendirme anlayışına yönelmiştir. Bununla birlikte endüstriye ve onun getirdiği olanaklara kayıtsız kalmış, el üretimini savunmuştur. Bu hareketin düşünsel temelinin büyük oranda Arts and Crafts akımından kaynaklandığı söylenebilmektedir. Tutum ortaklığına karşın, yayıldığı her ülkede belirli ölçüde diğerlerinden farklılaşan yerel özellikler de göstermiştir. Bu niteliğiher ülkede farklı bir ad taşımasından kolaylıkla anlaşılabilmektedir. Amerika’da ‘Modern style’, İtalya’da ‘Jugendstil’, Avusturya’da ‘Sezession stil’, İspanya’da ‘Modernista’, Fransa ve Belçika’da ise günümüzde de kullanılan ismiyle ‘Art Nouveau’ olarak adlandırılmıştır.
“Art Nouveau’da tasarımın amacı, sadece süsleme ya da yapı değil, yaşanan çevrenin yeniden tasarlanmasıdır. Bu görüş 20. Yüzyılın başında yine Avrupa’da yaşanan düşünce ve biçim hareketlerinin kullandığı bir yaklaşım olmuştur. Çoğu zaman sorunları ele alış ve malzeme kullanımında Arts and Crafts ile ilişkilendirilmesine karşın, sorunların çözüm yaklaşımları olarak Morris’ten daha etkili düşünceler üretilmiş ve bu üretimler ile 20. Yüzyıl tasarımında modern hareketin düşünce alt yapısını oluşturmuştur”.
Barselona’da Antonio Gaudi’nin, Belçika’da Henry Van de Velde’nin, Münih’de Richard Riemerschmid’in mobilyaları Art Nouveau çizgisi taşımaktaydı. Louis Comfort Tiffany’nin cam vazo, lamba, bardak tasarımları, Paris’de Hector Guimard’ın mobilya ve metro girişi tasarımları modern tekniğin ve En Romantik Doğum Günü Hediyelerisal tasarımın öncüleri arasındadır.
Zarif dekoratif süslemelerin ön plana çıktığı kıvrımların ve bitkisel desenlerin sıklıkla kullanıldığı Art Nouveau En Romantik Doğum Günü Hediyeleri ve endüstri arasında bir reform hareketi olmuş ve 1910 da tamamen ortadan kalkmıştır.
Werkbund:
1907 yılında Herman Muthesius tarafından Münih’te kurulan dernek, endüstriyel üretime yol gösterecek pratik çalışma örnekleri vermek ve En Romantik Doğum Günü Hediyeleri la endüstri arasındaki kopuk olan ilişkiyi düzenlemek maksadıyla kurulmuştur. Çağdaş tasarımcıdan tam ve arı kullanışlılık bekleyen Muthesius, makine ile yapılmış üretimin çağdaş, ekonomik yapıya uygunluğunu göz önüne alarak, yeni bir stil yaratmak gerekirse bunun ancak makine biçimi (Maschinenstil) olması gerektiğini önermiştir. Kısa sürede dönemin P. Behrens, W. Gropius, J. Hoffmann, G. Klimt, H. Van de Welde gibi ünlü En Romantik Doğum Günü Hediyeleriçılarını ve mimarlarını bünyesinde toplayan Werkbund, Modern Mimarlık’ın gelişiminde önemli bir işlev görmüştür.
Deutscher Werkbund’un (Alman Zanaatçılar Birliği) kurucu üyelerinden biri olan Behrens, bu topluluğun amacının endüstriyel üretim alanında yüksek kalite sağlamak ve mekanik üretim biçimine uygun form oluşturmak olduğunu açıklamıştır. Kısacası üretimde akıl, sadelik ve işlevsellik için çalışmıştır. İngiltere’deki Arts and Crafts hareketi ile bazı noktalarda paralellik gösteren Deutscher Werkbund, diğer hareketin aksine endüstri ile birlik olmayı tercih ettikleri takdirde insanların kaliteli ve kullanışlı ürünlere ulaşabileceğini ortaya koymuştur. Bu yaklaşım Deutscher Werkbund’un hızlı bir başarı yakalamasını sağlamıştır. Alman endüstrisinin gelişimindeki en önemli hareketlerden biri olan Deutscher Werkbund, o dönem çok ses getirerek modern hareketin ideallerini yaymayı başarmıştır.
De Stijl:
De Stijl, birinci dünya savaşı sırasında Hollandalı En Romantik Doğum Günü Hediyeleriçılar tarafından kurulan, 1917 ila 1932 yılları arasında Avrupa’da yayınlanan bir dergidir. Kurucusu Van Doesburg, öncüleri ise Mimar Gerrit Rietveld, Ressam Modrian, Heykeltıraş Georges Vantongeloo’dur.
De Stijl felsefesindeki üç temel kural: ana renkleri kullanma, dik açılar ve asimetridir. Tasarımlarda bir devrim söz konusudur. Bu devrim daha önceki tarz ve stillerden tamamen soyut ve kopuk bir yöntemi içermektedir.
