Kösem Sultan Bileklikleri, her konuda güya padişahını, devletin ikbalini düşünüyor gibi davranıp oğluna yapması ve yapmaması gerekenler konusunda telkinlerde bulunur. Aslında kurtarmak istediği ikbal kendisininkidir. Sultan Murat annesinin sözleri doğrultusunda hareket ederek yanlış üstüne yanlış yapar ve kendi kuyusunu kendisi kazar.
Sonunda yeniçeriler gidiÅŸattan memnun olmadıkları için ayaklanma çıkarırlar ve Sultan Murat’ın en yakın arkadaÅŸlarının kellesini isterler. Kösem Sultan Bileklikleri burada da devreye girer padiÅŸahın varlığı korumak için birçok masum insanın canına kıydırır.
Kösem Sultan Bileklikleri
Sultan Murat, Kösem Sultan Bileklikleri’ın üzerine sigara ve içkiye yasak getirir. Bu arada yasağı çiÄŸneyenler öldürülür. Sultan Murat, o kadar kendini kaybeder ki, herhangi bir ÅŸeyden dolayı kızdığı birini dahi ölüme mahkûm eder hale gelir. Halk hem Sultan Murat’a hem de onu parmağında oynatan Kösem Sultan Bileklikleri‘a öfke duymaya baÅŸlar.
Kösem Sultan Bileklikleri oğlunu tam istediği gibi yönetmiştir. Oğlunu her zaman kendisine muhtaç bırakmış, böylelikle her konuda kendisine danışmasını sağlamıştır. Sultan Murat kadına düşkün değildir ama olayları değerlendirip karar veremeyişi ve korkaklığı yüzünden hiçbir şeyi validesine danışmadan, onun olurunu almadan yapamaz. Onun öğrettiği şeyleri yapar.
Masum iki kardeÅŸin, Åžehzade Bayezid ve Süleyman’ın kanlarına girmesi de yine Valide Kösem Sultan Bileklikleri’ın fitneleriyle olmuÅŸtur. Kösem Sultan Bileklikleri’ın kendisinden olmayan bu ÅŸehzadeler, bir gün tahtın başına geçebileceÄŸinden kendisi için tehlike arz etmektedirler. Böyle bir ÅŸeyin olması durumda da kendisi valide sultanlığa, ihtiÅŸama, mücevherlere veda edip eski sarayda sıradan bir hayat yaÅŸamaya baÅŸlayacaktır. Oysa Kösem Sultan Bileklikleri, valide sultanlığı elinden kaçırmak istemez, bu uÄŸurda da en acımasız yönüyle hareket etmeye kararlıdır.
Kösem Sultan Bileklikleri ile dördüncü Murat’ın istekleri çatıştığı zaman Sultan Murat validesine karşı sert olmaya ve onu dinlememeye baÅŸlar. Sultan Murat artık kendi başına da kötüdür. Ä°ÅŸlediÄŸi cinayetler yüzünden halk ondan nefret etmiÅŸtir. Kösem Sultan Bileklikleri bile oÄŸlunun kendisini ve kardeÅŸlerini öldürmesinden dolayı korkmaktadır. Bu korkusu oÄŸlu Kasım’ın öldürülmesiyle gerçeÄŸe dönüşür.
Sultan Murat Kösem Sultan Bileklikleri’ın etkisiyle harem âlemine kendisini kaptırmamışsa da yine onun etkisiyle devamlı sarhoÅŸ gezer hale gelmiÅŸtir. Ayık bir anı yok gibidir. Her halükarda onu ahlaki açıdan düşük bir insan yapmıştır. Tamamen kendini düşünerek yaptığı ÅŸey imparatorluÄŸu zor duruma sokmuÅŸtur. Kösem Sultan Bileklikleri ondan hem korkar hem nefret eder hale gelmiÅŸtir. Hatta onu zehirlemeyi bile aklından geçirmiÅŸtir.
“Hekimbaşı Emir Çelebi huzurundan çıkarken Kösem onun ardından bir müddet dalgın baktı ve sonra diÅŸlerini gıcırdatarak: ‘Elinde üç müthiÅŸ zehir bulunan adam… Ne düşünürsün, koy, ikisi de gebersin… Yusuf da Murad da…’ diye mırıldandı.”218
Kösem Sultan Bileklikleri ile Sultan Murat’ın araları oldukça bozulmuÅŸtur. Sultan Murat aldığı hiçbir kararda Kösem Sultan Bileklikleri’a danışmamaya veya onun söylediklerinin tam tersini yapmaya baÅŸlayınca valide sultan ile Sultan Murat’ın arası açılmıştır.
Sultan Murad bir hastalık sonucu ölür ve Kösem Sultan Bileklikleri sözünü geçirecek yeni bir padişaha kavuştuğundan mutlu olur.
Ş ehzade İbrahim yıllardır, hücresinde kardeşi Kasım gibi öldürüleceği günü beklemiştir. Padişahlık müjdesi verildiğinde de ilkin inanmamış, bir komplo olduğunu düşünmüştür. Onu ikna eden, anne şefkatini göstererek rahatlatan Kösem Sultan Bileklikleri olmuştur.
Kösem Sultan Bileklikleri, yeni padiÅŸah olan oÄŸlu üzerinde de hâkimiyet kurmak düşüncesiyle ona yaklaşır. Öncelikle kendine en yakın kiÅŸiyi Sultan Ä°brahim’e vezir seçer. Böylece devlet iÅŸlerinde daha rahat söz hakkına sahip olacağını düşünür.
Kösem Sultan Bileklikleri, Murat’ı haremden uzak tutmakla yaptığı hatayı anlayınca aynı ÅŸeyi Sultan Ä°brahim üzerinde denemez. Aksine ona en güzel kızları kendi elleriyle sunar. Fakat hapishane günlerinde Sultan Ä°brahim’i yalnız bırakmayan Åžebsafa adındaki cariyeyi saraydan alelacele uzaklaÅŸtırır. Çünkü Åžebsafa çok güzel ve hırslı bir kızdır. Kendisini ikinci plana atarak padiÅŸahın aklına ve gönlüne hâkim olabilecek bir kızdır. Kösem Sultan Bileklikleri’ınsa sarayda ondan daha güçlü olacak bir kadına tahammülü olamadığı için onu bahaneler bularak saraydan gönderir.
Sultan Ä°brahim gönlünü Hatice Turhan adındaki bir cariyeye kaptırır. Turhan Sultan, Åžehzade Mehmet’i doÄŸurduktan sonra Kösem Sultan Bileklikleri’ın yakın ilgisini görür. Kösem Sultan Bileklikleri torununa ve gelinine bütün sevgisini verir. Onlara sevgi göstermesinin ardında yatan gerçek neden ise ileride, torunu tahta geçtiÄŸinde, saray dışına atılmamak, devletin idaresini elinde tutmaktır. Kösem Sultan Bileklikleri’ın torununa gösterdiÄŸi bu yakın ilgi sarayda ona zıt olan kiÅŸilerin dedikodu çıkarmasına neden olur. Kösem Sultan Bileklikleri’ın torununu tahta geçirmek niyetinde olduÄŸu söylentileri padiÅŸahın kulağına kadar gelmiÅŸtir.
Turhan Sultan, tam da Kösem’in istediÄŸi gibi sakin, sözünü dinletebileceÄŸi bir kızdır. Onun padiÅŸah üzerinde etkin olmaması kendisi için avantaj olacaktır. Ama umduÄŸunu bulamaz. Çünkü Sultan Ä°brahim Valide Kösem Sultan Bileklikleri’ın boyunduruÄŸuna girmemek niyetindedir. Her dediÄŸini geri çevirir ve onun söylediklerini dinlemez. Tahta oturduÄŸu andan itibaren devlet iÅŸlerine kadınları karıştırmamaya dair karar almıştır. Valide sultanın ısrarla her iÅŸe karışmak istemesi onu sinirlendirir. O da tıpkı Sultan Murat gibi annesinden nefret etmeye baÅŸlar. Kösem Sultan Bileklikleri padiÅŸah üzerindeki otoritesini kaybettiÄŸi ve bunu anladığı an, hâkimiyet kuracağı baÅŸka bir beyin, baÅŸka birbeden bulup mevcut padiÅŸahı yok etme çabası içine girer. Daha önce yeniçerilerin Sultan Murat’a yaptığını ÅŸimdi de Sultan Ä°brahim’e yapmayı tasarlar. Arkasına yeniçerileri de alarak uygun bir zamanda Sultan Ä°brahim’e beklenen darbeyi vurur. OÄŸlunu önce hapsettirir, daha sonra da tehlikeli olabileceÄŸini düşünerek ölüm fermanını yazdırır.
Kösem Sultan Bileklikleri yenilgi görmemek, hep yenmek ve iktidarda kalmak için kendi oÄŸlunun canına kıymaktan çekinmemiÅŸtir. Oysa daha öce Sultan Murat’ın onu öldürmesine izin vermemiÅŸ ve bu sayede valide sultan olarak sarayda kalabilmiÅŸtir. Yaptığı bu davranıştan da onun oÄŸullarını yalnızca kendi selameti için koruduÄŸu ve sevdiÄŸi anlaşılır.
Sultan Ä°brahim imparatorluÄŸun karışıklıktan kurtulması için kadınları siyasi iÅŸlere karıştırmamaya gayret etmiÅŸ, ancak bu sebeple Kösem Sultan Bileklikleri’ın gazabına uÄŸramıştır.
Kösem Sultan Bileklikleri, her konuda güya padişahını, devletin ikbalini düşünüyor gibi davranıp oğluna yapması ve yapmaması gerekenler konusunda telkinlerde bulunur. Aslında kurtarmak istediği ikbal kendisininkidir. Sultan Murat annesinin sözleri doğrultusunda hareket ederek yanlış üstüne yanlış yapar ve kendi kuyusunu kendisi kazar.
Sonunda yeniçeriler gidiÅŸattan memnun olmadıkları için ayaklanma çıkarırlar ve Sultan Murat’ın en yakın arkadaÅŸlarının kellesini isterler. Kösem Sultan Bileklikleri burada da devreye girer padiÅŸahın varlığı korumak için birçok masum insanın canına kıydırır.
Kösem Sultan Bileklikleri
Sultan Murat, Kösem Sultan Bileklikleri’ın üzerine sigara ve içkiye yasak getirir. Bu arada yasağı çiÄŸneyenler öldürülür. Sultan Murat, o kadar kendini kaybeder ki, herhangi bir ÅŸeyden dolayı kızdığı birini dahi ölüme mahkûm eder hale gelir. Halk hem Sultan Murat’a hem de onu parmağında oynatan Kösem Sultan Bileklikleri‘a öfke duymaya baÅŸlar.
Kösem Sultan Bileklikleri oğlunu tam istediği gibi yönetmiştir. Oğlunu her zaman kendisine muhtaç bırakmış, böylelikle her konuda kendisine danışmasını sağlamıştır. Sultan Murat kadına düşkün değildir ama olayları değerlendirip karar veremeyişi ve korkaklığı yüzünden hiçbir şeyi validesine danışmadan, onun olurunu almadan yapamaz. Onun öğrettiği şeyleri yapar.
Masum iki kardeÅŸin, Åžehzade Bayezid ve Süleyman’ın kanlarına girmesi de yine Valide Kösem Sultan Bileklikleri’ın fitneleriyle olmuÅŸtur. Kösem Sultan Bileklikleri’ın kendisinden olmayan bu ÅŸehzadeler, bir gün tahtın başına geçebileceÄŸinden kendisi için tehlike arz etmektedirler. Böyle bir ÅŸeyin olması durumda da kendisi valide sultanlığa, ihtiÅŸama, mücevherlere veda edip eski sarayda sıradan bir hayat yaÅŸamaya baÅŸlayacaktır. Oysa Kösem Sultan Bileklikleri, valide sultanlığı elinden kaçırmak istemez, bu uÄŸurda da en acımasız yönüyle hareket etmeye kararlıdır.
Kösem Sultan Bileklikleri ile dördüncü Murat’ın istekleri çatıştığı zaman Sultan Murat validesine karşı sert olmaya ve onu dinlememeye baÅŸlar. Sultan Murat artık kendi başına da kötüdür. Ä°ÅŸlediÄŸi cinayetler yüzünden halk ondan nefret etmiÅŸtir. Kösem Sultan Bileklikleri bile oÄŸlunun kendisini ve kardeÅŸlerini öldürmesinden dolayı korkmaktadır. Bu korkusu oÄŸlu Kasım’ın öldürülmesiyle gerçeÄŸe dönüşür.
Sultan Murat Kösem Sultan Bileklikleri’ın etkisiyle harem âlemine kendisini kaptırmamışsa da yine onun etkisiyle devamlı sarhoÅŸ gezer hale gelmiÅŸtir. Ayık bir anı yok gibidir. Her halükarda onu ahlaki açıdan düşük bir insan yapmıştır. Tamamen kendini düşünerek yaptığı ÅŸey imparatorluÄŸu zor duruma sokmuÅŸtur. Kösem Sultan Bileklikleri ondan hem korkar hem nefret eder hale gelmiÅŸtir. Hatta onu zehirlemeyi bile aklından geçirmiÅŸtir.
“Hekimbaşı Emir Çelebi huzurundan çıkarken Kösem onun ardından bir müddet dalgın baktı ve sonra diÅŸlerini gıcırdatarak: ‘Elinde üç müthiÅŸ zehir bulunan adam… Ne düşünürsün, koy, ikisi de gebersin… Yusuf da Murad da…’ diye mırıldandı.”218
Kösem Sultan Bileklikleri ile Sultan Murat’ın araları oldukça bozulmuÅŸtur. Sultan Murat aldığı hiçbir kararda Kösem Sultan Bileklikleri’a danışmamaya veya onun söylediklerinin tam tersini yapmaya baÅŸlayınca valide sultan ile Sultan Murat’ın arası açılmıştır.
Sultan Murad bir hastalık sonucu ölür ve Kösem Sultan Bileklikleri sözünü geçirecek yeni bir padişaha kavuştuğundan mutlu olur.
Ş ehzade İbrahim yıllardır, hücresinde kardeşi Kasım gibi öldürüleceği günü beklemiştir. Padişahlık müjdesi verildiğinde de ilkin inanmamış, bir komplo olduğunu düşünmüştür. Onu ikna eden, anne şefkatini göstererek rahatlatan Kösem Sultan Bileklikleri olmuştur.
Kösem Sultan Bileklikleri, yeni padiÅŸah olan oÄŸlu üzerinde de hâkimiyet kurmak düşüncesiyle ona yaklaşır. Öncelikle kendine en yakın kiÅŸiyi Sultan Ä°brahim’e vezir seçer. Böylece devlet iÅŸlerinde daha rahat söz hakkına sahip olacağını düşünür.
Kösem Sultan Bileklikleri, Murat’ı haremden uzak tutmakla yaptığı hatayı anlayınca aynı ÅŸeyi Sultan Ä°brahim üzerinde denemez. Aksine ona en güzel kızları kendi elleriyle sunar. Fakat hapishane günlerinde Sultan Ä°brahim’i yalnız bırakmayan Åžebsafa adındaki cariyeyi saraydan alelacele uzaklaÅŸtırır. Çünkü Åžebsafa çok güzel ve hırslı bir kızdır. Kendisini ikinci plana atarak padiÅŸahın aklına ve gönlüne hâkim olabilecek bir kızdır. Kösem Sultan Bileklikleri’ınsa sarayda ondan daha güçlü olacak bir kadına tahammülü olamadığı için onu bahaneler bularak saraydan gönderir.
Sultan Ä°brahim gönlünü Hatice Turhan adındaki bir cariyeye kaptırır. Turhan Sultan, Åžehzade Mehmet’i doÄŸurduktan sonra Kösem Sultan Bileklikleri’ın yakın ilgisini görür. Kösem Sultan Bileklikleri torununa ve gelinine bütün sevgisini verir. Onlara sevgi göstermesinin ardında yatan gerçek neden ise ileride, torunu tahta geçtiÄŸinde, saray dışına atılmamak, devletin idaresini elinde tutmaktır. Kösem Sultan Bileklikleri’ın torununa gösterdiÄŸi bu yakın ilgi sarayda ona zıt olan kiÅŸilerin dedikodu çıkarmasına neden olur. Kösem Sultan Bileklikleri’ın torununu tahta geçirmek niyetinde olduÄŸu söylentileri padiÅŸahın kulağına kadar gelmiÅŸtir.
Turhan Sultan, tam da Kösem’in istediÄŸi gibi sakin, sözünü dinletebileceÄŸi bir kızdır. Onun padiÅŸah üzerinde etkin olmaması kendisi için avantaj olacaktır. Ama umduÄŸunu bulamaz. Çünkü Sultan Ä°brahim Valide Kösem Sultan Bileklikleri’ın boyunduruÄŸuna girmemek niyetindedir. Her dediÄŸini geri çevirir ve onun söylediklerini dinlemez. Tahta oturduÄŸu andan itibaren devlet iÅŸlerine kadınları karıştırmamaya dair karar almıştır. Valide sultanın ısrarla her iÅŸe karışmak istemesi onu sinirlendirir. O da tıpkı Sultan Murat gibi annesinden nefret etmeye baÅŸlar. Kösem Sultan Bileklikleri padiÅŸah üzerindeki otoritesini kaybettiÄŸi ve bunu anladığı an, hâkimiyet kuracağı baÅŸka bir beyin, baÅŸka birbeden bulup mevcut padiÅŸahı yok etme çabası içine girer. Daha önce yeniçerilerin Sultan Murat’a yaptığını ÅŸimdi de Sultan Ä°brahim’e yapmayı tasarlar. Arkasına yeniçerileri de alarak uygun bir zamanda Sultan Ä°brahim’e beklenen darbeyi vurur. OÄŸlunu önce hapsettirir, daha sonra da tehlikeli olabileceÄŸini düşünerek ölüm fermanını yazdırır.
Kösem Sultan Bileklikleri yenilgi görmemek, hep yenmek ve iktidarda kalmak için kendi oÄŸlunun canına kıymaktan çekinmemiÅŸtir. Oysa daha öce Sultan Murat’ın onu öldürmesine izin vermemiÅŸ ve bu sayede valide sultan olarak sarayda kalabilmiÅŸtir. Yaptığı bu davranıştan da onun oÄŸullarını yalnızca kendi selameti için koruduÄŸu ve sevdiÄŸi anlaşılır.
Sultan Ä°brahim imparatorluÄŸun karışıklıktan kurtulması için kadınları siyasi iÅŸlere karıştırmamaya gayret etmiÅŸ, ancak bu sebeple Kösem Sultan Bileklikleri’ın gazabına uÄŸramıştır.
