Mermer ve doÄŸal taÅŸ ocağı iÅŸletmeciliÄŸi bir tür madencilik faaliyeti olup çoÄŸunlukla açık ocak olarak iÅŸletilmektedir. Ancak diÄŸer maden iÅŸletme yöntemlerine göre bazı farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle mermer ve doÄŸal taÅŸ ocağı iÅŸletmeleri “özel koÅŸulları olan açık iÅŸletmeler” sınıfı içerisinde deÄŸerlendirilmektedir (SaltoÄŸlu, 1992). TaÅŸ ocaklarından deÄŸiÅŸik amaçlarla taÅŸlar çıkarılmakta ve farklı endüstrilerde kullanılmaktadır. Kullanım amacına göre doÄŸal taÅŸ ocaklarının iÅŸletilmesi için deÄŸiÅŸik ve iÅŸin amacına uygun çok sayıda iÅŸletme metodu geliÅŸtirilmiÅŸtir. Mermer ve doÄŸal taÅŸ ocaklarının de kendi içerisinde üretim yöntemleri, üretim amacına göre farklıklılar göstermektedir. Bu farklılıklara göre açılan doÄŸal taÅŸ ocakları 3 gruba ayrılabilmektedir:
a. Blok almak için açılan mermer ocakları,
b. Kırma taş elde etmek için açılan taş ocakları,
c. Yapı taşı elde etmek için açılan taş ocakları,
Ülkemizde doÄŸal taÅŸlar hemen hemen her bölgede üretilmektedir. Türkiye’nin çok çeÅŸitli ve zengin doÄŸal taÅŸ rezervlerine sahip olduÄŸunun en önemli göstergesi etrafımızdaki tarihi yapılardır. Yapı taşı olarak kullanılan kayaçların en çok bilinen ve kullanılanları bazalt, granit, andezit, kumtaşı, kireçtaşı, tüf, mermer, arduvaz ve diyabazdır. Bu kayaçlar Anadolu’nun bir çok yöresinde bol miktarlarda bulunmaktadır. Bu taÅŸlar genellikle bulunduÄŸu yöreye göre isim alırlar ve tanınırlar. Ünye taşı, Küfeki taşı, Armutlu taşı, Çan taşı, NevÅŸehir taşı, KeÅŸan taşı, Saray taşı, KırÅŸehir taşı, Foça taşı, Urfa taşı, Ayazin taşı gibi.
Türkiye’de bilinen belli baÅŸlı doÄŸal taÅŸ üretim merkezleri ÅŸunlardır: (Anon (a), 2001).
Bazalt: İzmir, Diyarbakır, Uşak, Gediz,
Muş, Bitlis, İskenderun, Boyabat,
EskiÅŸehir, Van.
Andezit: Ankara, Çankırı, Afyon, Uşak,
Dikili.
Granit: Gebze, Çanakkale, Güllük,
Kı rşehir.
Kumtaşı: Afyon, Bolu, Eskişehir, Ankara,
Kireçtaşı: Eskişehir.
Tüf: Nevşehir, Çanakkale,
Gümüşhane.
Sleyt: MuÄŸla.
Mermer: Afyon, Muğla, Uşak, Elazığ,
Eskişehir, Kütahya, Balıkesir.
Bunların dışında kırsal kesimde inşaat işlerinde şekilsiz ve ebatlandırılmamış kireçtaşları ve tüfler hemen her bölgede lokal olarak üretilmekte temel, duvar gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Mermer ve doÄŸal taÅŸ ocağı iÅŸletmeciliÄŸi bir tür madencilik faaliyeti olup çoÄŸunlukla açık ocak olarak iÅŸletilmektedir. Ancak diÄŸer maden iÅŸletme yöntemlerine göre bazı farklılıklar göstermektedir. Bu nedenle mermer ve doÄŸal taÅŸ ocağı iÅŸletmeleri “özel koÅŸulları olan açık iÅŸletmeler” sınıfı içerisinde deÄŸerlendirilmektedir (SaltoÄŸlu, 1992). TaÅŸ ocaklarından deÄŸiÅŸik amaçlarla taÅŸlar çıkarılmakta ve farklı endüstrilerde kullanılmaktadır. Kullanım amacına göre doÄŸal taÅŸ ocaklarının iÅŸletilmesi için deÄŸiÅŸik ve iÅŸin amacına uygun çok sayıda iÅŸletme metodu geliÅŸtirilmiÅŸtir. Mermer ve doÄŸal taÅŸ ocaklarının de kendi içerisinde üretim yöntemleri, üretim amacına göre farklıklılar göstermektedir. Bu farklılıklara göre açılan doÄŸal taÅŸ ocakları 3 gruba ayrılabilmektedir:
a. Blok almak için açılan mermer ocakları,
b. Kırma taş elde etmek için açılan taş ocakları,
c. Yapı taşı elde etmek için açılan taş ocakları,
Ülkemizde doÄŸal taÅŸlar hemen hemen her bölgede üretilmektedir. Türkiye’nin çok çeÅŸitli ve zengin doÄŸal taÅŸ rezervlerine sahip olduÄŸunun en önemli göstergesi etrafımızdaki tarihi yapılardır. Yapı taşı olarak kullanılan kayaçların en çok bilinen ve kullanılanları bazalt, granit, andezit, kumtaşı, kireçtaşı, tüf, mermer, arduvaz ve diyabazdır. Bu kayaçlar Anadolu’nun bir çok yöresinde bol miktarlarda bulunmaktadır. Bu taÅŸlar genellikle bulunduÄŸu yöreye göre isim alırlar ve tanınırlar. Ünye taşı, Küfeki taşı, Armutlu taşı, Çan taşı, NevÅŸehir taşı, KeÅŸan taşı, Saray taşı, KırÅŸehir taşı, Foça taşı, Urfa taşı, Ayazin taşı gibi.
Türkiye’de bilinen belli baÅŸlı doÄŸal taÅŸ üretim merkezleri ÅŸunlardır: (Anon (a), 2001).
Bazalt: İzmir, Diyarbakır, Uşak, Gediz,
Muş, Bitlis, İskenderun, Boyabat,
EskiÅŸehir, Van.
Andezit: Ankara, Çankırı, Afyon, Uşak,
Dikili.
Granit: Gebze, Çanakkale, Güllük,
Kı rşehir.
Kumtaşı: Afyon, Bolu, Eskişehir, Ankara,
Kireçtaşı: Eskişehir.
Tüf: Nevşehir, Çanakkale,
Gümüşhane.
Sleyt: MuÄŸla.
Mermer: Afyon, Muğla, Uşak, Elazığ,
Eskişehir, Kütahya, Balıkesir.
Bunların dışında kırsal kesimde inşaat işlerinde şekilsiz ve ebatlandırılmamış kireçtaşları ve tüfler hemen her bölgede lokal olarak üretilmekte temel, duvar gibi alanlarda kullanılmaktadır.